«علی بیگدلی»، کارشناس مسائل حقوق بینالملل، درباره طرح معامله قرن و واکنش کشورهای عربی به خبرنگار برنا گفت: فضای بعد از رونمایی از معامله قرن همان فضایی بود که سفارت آمریکا به اورشلیم منتقل شد، بلندیهای جولان را اشغال کردند، یعنی آن زمان هم اعتراضات خیابانی انجام شد اما دولتهای عربی و اسلامی آن واکنشی که بتواند مانع اجرای این تصمیمها شود را از خود نشان ندادند. درباره معامله قرن نیز اتحادیه عرب گفته است که این طرح را بررسی خواهد کرد و نگفته که با آن مخالف است. تقریبا هیچکدام از کشورهای عربی با این طرح مخالفت نکردند بنابراین آنچه در خیابانها اتفاق میافتد نظر مردم است.
این کارشناس مسائل حقوق بینالملل درباره نقش کشورهای عربی در موضوع فلسطین و اسرائیل، عنوان کرد: شرایط دنیای عرب و موقعیت فلسطین نسبت به گذشته خیلی تغییر کرده است. حوادثی که در خاورمیانه رخ داده، نظیر بهار عربی، اولویت فلسطین تا حدودی از بین رفته است و متاسفانه فلسطین برای کشورهای عرب دیگر اولویت نیست، بلکه نوعی بیگانگی نسبت به فلسطین پیدا کردهاند.
بیگدلی با اشاره به فضای داخلی فلسطین، گفت: نسل جدید فلسطینیان نیز دیگر آن شور، التهاب و فداکاری را ندارند. از طرفی در بین خود فلسطینیان نیز اختلاف وجود دارد. محمود عباس یک چیزی میگوید هنیه چیز دیگری میگوید، بین حماس و فتح اختلافات شدیدی وجود دارد و با هم جنگیدهاند. یعنی فلسطین جامعه یکدستی نیست که بتواند برابر این فزونطلبیهای آمریکا و اسرائیل بایستد؛ بنابراین هر روز که میگذرد فلسطین شانس موفقیت را از دست میدهد و از جانب دنیای عرب و حتی دنیای اسلام با فضای سرد و بیتفاوتی مواجه میشود. اعتراضات نشان میدهد که در گذشته هم چندان موفق نبوده است چرا که واکنشها در برابر اشغال بلندیهای جولان، انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم و انتقال پایتخت اسرائیل به بیتالمقدس عمیق نبوده و نتیجهای هم نداشته است.
این تحلیلگر مسائل بینالملل با انتقاد از اظهارات محمد بن سلمان در یک کنفرانس خبری بیان کرد: محمد بن سلمان در مصاحبهای که من خودم شنیدم گفت اگر فلسطینیها با طرح آمریکا موافقت نکنند، بروند گم شوند. حکومتی که بیشترین کمک را به فلسطینیها میکرد الان اینگونه رویگردان شده است. سه کشور عرب حاشیه خلیج فارس در آن کنفرانس شرکت داشتند. بنابراین متاسفانه مسئله فلسطین مسئله داغ دنیا عرب و اسلام نیست و به اولویتهای درجه دو و سه تبدیل شده است. در شرایط فعلی نسیم نارضایتیها از کف خیابانها برچیده خواهد شد و فلسطین با یک واقعیت در دنیای خاورمیانه مواجه میشود.
او در خصوص نقش عربستان در رابطه با معامله قرن توضیح داد: عربستان هیچ واکنش مخالفی نشان نداده است. برگشت دنیای عرب به خصوص شیخنشینهای خلیج فارس به سمت اسرائیل بوده و تصورشان این است که ایران دشمن شماره یک آنهاست. این گردش نقاط استراتژی از جانب فلسطین و اسرائیل به سمت ایران باعث شده است که اسرائیل موقعیت مناسبتری را پیدا کند و ترامپ هم این طرح را از جیبش در نیاورده است بلکه بر روی آن مطالعات گستردهای صورت گرفته است که برای فلسطینیها راهی غیر از این باقی نگذاشتهاند. اختلافاتی که در دنیای عرب به وجود آمده است متاسفانه شرایط فلسطین را هر روز ضعیفتر میکند و فشار تحمیلهای اسرائیل به حمایت آمریکا هم بیشتر میشود و کشورهایی که هم زبان و هم دین فلسطین هستند متاسفانه واکنش درخوری از خودشان نشان نمیدهند.
علی بیگدلی معامله قرن را بر انتخابات آمریکا و اسرائیل موثر دانست و اظهار کرد: معامله قرن از سوی آمریکا و اسرائیل یک مانور قدرت بود، هم برای سرپوش گذاشتن بر انحرافات حقوقی که نتانیاهو داشت و هم بر ناکامیهای سیاست خارجی ترامپ، که مجبور بود یک کاری انجام دهد. یک پیامی ترامپ در این طرح داد و آن این بود که گفت ما تا چهار سال دیگر منتظر جواب فلسطینیان هستیم یعنی تا چهار سال دیگر ترامپ در قدرت است. ترامپ به لابیهای یهودی و آیپک نیاز دارد، همانطور که در انتخابات گذشته همین لابی باعث پیروزی او شد، این مرتبه هم با توجه به ناکامیهای ترامپ در سیاست خارجی ناچار است به سیاست داخلی و حمایت آیپک و دیگر سازمانهای متعلق به یهودیان را به دست بیاورد. استقبالی که ترامپ از نتانیاهو کرد قطعا میزان محبوبیتش در لابیهای یهودی بالا خواهد رفت.
این کارشناس حقوق بینالملل درباره قطعنامههای شورای امنیت علیه اسرائیل و عدم اجرایی شدن آن بیان کرد: سازمان ملل غیر از این حرفی نمیتواند بزند. دبیرکل سازمان ملل ناچار است بگوید که بر اساس قطعنامهها مصوب شورای امنیت درباره فلسطین تصمیم میگیریم، سازمان ملل ناچار است و مسئولیتش همین است. اما اینکه اتحادیه عرب گفته است این طرح را بررسی میکند چه مفهومی دارد؟ یعنی یا از کنارش رد میشویم یا موافقت میکنیم بنابراین بهطور قطع مخالفت نخواهند کرد. همانطور که دیدیم تقریبا هیچکدام از کشورهای عربی به غیر از سوریه و.. مستقیما مخالفت نکردهاند.