بررسی بیوانفورماتیکی داروهای موجود به‌منظور یافتن کاندیدای مناسب برای مهار کرونا ویروس

به گزارش گروه آموزش خبرگزاری برنا، دکتر محمدرضا دایر عضو هیئت‌علمی گروه زیست‌شناسی دانشکده علوم دانشگاه شهید چمران اهواز دراین‌باره بیان کرد: در این پژوهش تلاش شد با استفاده از روش بیوانفورماتیک و از میان داروهای متعدد موجود در درمان بیماری‌های ویروسی یا برخی بیماری‌های دیگر و بر اساس مطالعه ساختار-عمل، دارو یا داروهایی را شناسایی کرد.

وی با اشاره به اینکه این مطالعه با استفاده از روش‌های محاسباتی قابل‌قبول در جامعه علمی انجام گردید، اظهار کرد: دارو یا داروهایی که قدرت اتصال به جایگاه فعال آنزیمی دارند می‌توانند به‌عنوان مهارکننده احتمالی آنزیم پروتئاز کووید ۱۹ در نظر گرفته‌شده تا پس از بررسی کلینیکی میزان مؤثر بودن آن‌ها مورد ارزشیابی قرار گیرد.

دکتر دایر، افزود: علم بیوانفورماتیک و روش‌های بسیار متنوع آن زمینه نسبتاً جدیدی در علم بوده و جایگاه ویژه‌ای میان علوم زیستی را به خود اختصاص داده که طی آن با دسترسی به بانک‌های اطلاعاتی معتبر جهانی می‌توان تحقیقات ارزشمند علمی و قابل‌اتکا انجام داد.

وی ادامه داد: ویروس کرونا گونه‌های متفاوتی دارد که مهم‌ترین آن سارس و مرس است و در حال حاضر نیز کرونا ویروس ۱۹ یا کووید -۱۹ دیگر گونه شناخته‌شده است.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در توضیح چگونگی عملکرد ویروس کرونا در سلول میزبان، عنوان کرد: ویروس کرونا پس از وارد شدن به سلول میزبان تکثیر پیدا می‌کند. محصول اولیه این تکثیر پروتئین‌هایی است که به‌صورت پلی پروتئین می‌باشند که برای تبدیل‌شدن آن‌ها به ویروس‌های بالغ به عملکرد آنزیمی بنام پروتئاز نیاز دارند. طراحی مهارکننده برای این آنزیم یکی از رویکردهای مهم و مؤثر در طراحی داروهای ضدویروسی است. همچنین یکی از راه های سریع برای رسیدن به این هدف بررسی ترکیبات داروئی مختلف موجود ازنظر قدرت مهاری به کمک روش‌های بیوانفورماتیکی است زیرا که این داروها ازنظر خواص داروئی برای کاربرد درمانی قبلاً بررسی و تائید شده‌اند.

دکتر دایر، اضافه کرد: پیش‌ازاین و در قالب پروژه کارشناسی ارشد کار مشابه روی ویروس سارس انجام و مقاله آن به چاپ رسیده که در آن داروی لوپی ناویر از میان داروهای ضد پروتئاز ویروس ایدز معرفی‌شده که امروزه این دارو جزء داروهای مورداستفاده در درمان بیماری سارس می‌باشد.

وی، خاطرنشان کرد: در این پژوهش، ساختار پروتئاز ویروس کرونا کووید ۱۹ که اخیراً به کمک کریستالوگرافی اشعه ایکس مشخص‌شده از وب‌سایت داده‌های پروتئینی دانلود و با ساختار سارس مقایسه گردید.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، گفت: این مطالعه اولیه نشان داد که ساختار پروتئاز کووید ۱۹ با ساختار سارس تفاوت ساختاری دارد لذا داروهای مؤثر روی این دو گونه ویروس احتمالاً متفاوت باشند. خروجی این مطالعه که در قالب یک مقاله تحقیقی در حال چاپ است معرفی چند دارو باقابلیت اتصال و احتمالاً قدرت مهاری بالا می‌باشند که ارزش بررسی کلینیکی توسط محققین بالینی رادارند.

دکتر دایر، اظهار کرد: این تحقیق بر اساس روش‌های قابل‌قبول جامعه علمی و با کمک نرم‌افزارهای پژوهشی قابل استناد انجام و نتیجه‌گیری‌ها نیز بر اساس منطق رایج در این‌گونه تحقیقات صورت گرفته است. ثبت و انتشار زودهنگام یافته‌های این تحقیق با هماهنگی معاونت محترم پژوهشی دانشگاه از طریق دانشگاه علوم پزشکی اهواز یا دیگر مجلات معتبر داخلی در دست پیگیری است تا یافته‌های آن زودتر در دسترس محققان قرار گیرد.