الزام اختصاص بودجه مناسب برای اجرای سیاست‌های تشویقی ازدواج/ همراهی همه دستگاه‌ها برای اجرای طرح جمعیت و تعالی خانواده

حجیه بی‌بی رازقی نصرآباد، دانشیار جمعیت شناسی موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی برنا، درباره میانگین سن ازدواج در ایران، گفت: یکی از ابعاد مهم تحولات خانواده در ایران طی دهه‌های اخیر، افزایش سن ازدواج جوانان است به‌گونه‌ای که در مقایسه با نسل‌های گذشته درصد زیادی از جوانان در سالیان اخیر، دوران طولانی‌تری از تجرد را تجربه می‌کنند.

او افزود: طبق اطلاعات سرشماری بین سال‌های 1345 تا 1395 میانگین سن در اولین ازدواج زنان از 18/3 به 23/4 سال و برای مردان از 24/9 به 26/7 سال افزایش یافته است. مشکلاتی مثل بالا بودن قیمت مسکن، بیکاری جوانان، هزینه‌های بالای زندگی، افزایش سطح تحصیلات، تغییر الگوی زندگی، تغییر نگرش‌های جوانان و ...از  جمله عواملی هستند که سبب شده میانگین سن ازدواج در ایران افزایش یابد.

این کارشناس جمعیت بیان کرد: مروری بر میانگین ازدواج بر حسب سطح تحصیلات نشان می‌دهد ۲۶ درصد زنان و 27/4 درصد مردان دارای تحصیلات دانشگاهی ازدواج نکرده‌اند که نشان دهنده نقش تحصیلات و اشتغال در تأخیر زمان ازدواج است. 

رازقی درباره پیامدهای افزایش سن ازدواج، تصریح کرد: پیامدهای افزایش سن ازدواج سبب کاهش فرصت فرزندآوری و کاهش میزان‌ باروری می شود. در سنین بین ۲۵ تا ۲۹ سالگی ۲۳/۵ درصد خانم های کشور ازدواج نکرده‌اند و در سنین بین ۳۰ تا ۳۴ سالگی ۱۵/۲ درصد زن مجرد که تاکنون ازدواج نکردند وجود دارد. همچنین مروری بر فراوانی تعداد زنان ازدواج نکرده بالای 35 سال در سرشماری سال 1395 نیز نشان می‌دهد 652 هزار زن 49-35 سال هرگز ازدواج نکرده اند.

او ادامه داد: در واقع این رقم حاکی از این است که 652 هزار خانواده که می توانست بطور بالقوه تشکیل شوند، هنوز تشکیل نشده اند. از دست رفتن فرصت فرزندآوری برای اکثریت این زنان از جمله پیامدهای جمعیتی ناشی از عدم ازدواج و یا افزایش سن ازدواج است.

این کارشناس جمعیت اظهار کرد: تاخیر در ازدواج پیامدهای اجتماعی گسترده‌ای روی افراد و خانواده‌ها و جامعه خواهد داشت. همانطور که معمول است در ایران یکی از عوامل اصلی در ترک خانه والدین، ازدواج است. به دلیل بستر مذهبی و فرهنگی کشور ما، انتظار بر این است فرزندان تا زمان ازدواج در خانه والدین باقی بمانند که این امر نیز می‌تواند ضمن پیامدهای فردی، زمینه برخی اختلافات و تنش‌ها را بین فرزندان با یکدیگر و یا با والدین بوجود آورد. 

رازقی با اشاره به سیاستگذاری و طرح جوانی جمعیت، گفت: یکی از وظایف دولت این است که با بهره گیری از امکانات و تخصیص بودجههای لازم، تدوین مقررات و اجرای آن‌ها زمینه‌های ازدواج جوانان و سپس فرزندآوری آنها را تسهیل کند. خوشبختانه موضوع تسهیل ازدواج و رفع موانع ازدواج از جمله مواردی است که هم در سیاست های کلی خانواده و هم سیاست های کلی جمعیت به آن توجه شده است.

او افزود: در طرح اخیر تعالی خانواده و جوانی جمعیت نیز تاکید ویژه ای بر تسهیل ازدواج از طریق ارائه وام های ازدواج، وام‌های مسکن و کاهش هزینه های زندگی زوجین جوان شده است. با تصویب طرح در مجلس اکنون انتظار می‌رود در گام نخست بودجه لازم و کافی نیز برای اجرای برنامه ها اختصاص یابد. 

این کارشناس جمعیت اضافه کرد: بدیهی است برنامه‌ها و سیاست‌های تشویقی ازدواج، متضمن هزینه‌های بالایی است که با توجه به شرایط بودجه کشور بار مالی زیادی بر دوش دولت می‌گذارد لذا موفقیت آن‌ها از یک سو به میزان بودجه در نظر گرفته شده برای این برنامه‌ها مرتبط است از سوی دیگر تداوم برنامه‌ها بسیار اهمیت دارد.

رازقی ادامه داد: چنانچه برنامه‌های حمایتی مذکور صرفا درقالب دستورالعمل و مقررات باشند و قابلیت اجرایی آن کم باشد و یا اینکه مدتی اجرا شود و بعد متوقف شوند نه تنها اهداف این طرح محقق نخواهد شد منجر به بی اعتمادی مردم به دولت و مجلس  خواهد شد.

او خاطرنشان کرد: شرایط تورمی، گرانی و مسائل اقتصادی که خانواده ها امروزه با آنها مواجه هستند، ممکن است  بر اثر گذاری این طرح ها سایه افکند لذا دولت باید برنامه ریزی بلندمدتی برای کاهش هزینه‌های زندگی مردم داشته باشند. علاوه بر آنها موفقیت این طرح‌ها نیازمند هماهنگی و همراهی سازمان‌های مختلف است که امید است در دولت جدید این مهم نیز محقق شود.

انتهای پیام/ 3