آیا مرخصی تولد فرزند به پدران هم تعلق می‌گیرد؟

به گزارش برنا؛ آرمین خوشوقتی (کارشناس حقوق و روابط کار) گفت: یکی از سوالاتی که این روزها به طور مکرر از سوی کارکنان شاغل در بخش خصوصی مشمول قانون کار مطرح می‌شود، این است که آیا قانوناً پدران شاغل در بخش خصوصی نیز می‌توانند از مرخصی تولد فرزند برخوردار شوند یا خیر؟ در واقع، موضوع مرخصیِ پدر شدنِ شاغلان مشمول قانون کار، به یکی از دغدغه‌های کارگران، مدیران عامل و کارفرمایان تبدیل شده است. متاسفانه‌ عدم اطلاع‌رسانی شفاف و جامع در این خصوص باعث شده تا اغلب پدران مشمول قانون کار در بخش خصوصی نتوانند از این حق قانونی خود بهره‌مند شوند.

وی افزود: در این خصوص باید گفت، اصولا مرخصی تولد فرزند برای پدران اولین بار در مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۳۹۲/۳/۲۰ و در قانون اصلاح جمعیت و خانواده به تصویب رسید و در آن قانون برای کلیه آقایانی که خودشان و همسرشان شاغل هستند ۱۴ روز مرخصی در زمان تولد فرزندشان در نظر گرفته شد. این مرخصی در همان قانون محدود شد به آقایان شاغل که همسرشان (یعنی مادر فرزند تازه متولد شده) از مرخصی زایمان استفاده کرده بود، یعنی اگر مادر، خانه‌دار بود یا به هر دلیل از مرخصی زایمان استفاده نکرده بود، پدر دیگر نمی‌توانست از این دو هفته استفاده کند. پس شرط استفاده مرخصی برای پدران این است که مادر باید از مرخصی زایمان استفاده کرده باشد، یعنی مادر علاوه براینکه مستحق دریافت مرخصی زایمان بوده، از مرخصی زایمان نیز استفاده کرده باشد.

خوشوقتی ادامه داد: این مرخصی اضطراری است یعنی اگر پدر شرایطی را که اعلام شد داشته باشد، باید در همان زمان تولد فرزند از آن مرخصی استفاده کند و اگر نکرد به عبارتی سوخت می‌شود و قابل انتقال به مقطع زمانی دیگری نیست و یا قابل ذخیره‌سازی هم نخواهد بود، این مرخصی فقط برای زمان تولد فرزند و در همان برهه زمانی پیش‌بینی شده است، لذا این مرخصی قابل بازخرید هم نیست و در حقیقت باید در زمان خودش استفاده شود.

به گفته این کارشناس حقوقی، این مدت ۱۴ روز مازاد بر مرخصی‌های استحقاقی است که قبلا در قانون کار پیش‌بینی شده و پرداخت مزد و مزایای این مرخصی به عهده کارفرماست.

خوشوقتی در توضیح بیشتر افزود: این حق قانونی در زمان تصویب در مجلس شورای اسلامی، برای کلیه پدران شاغل که واجد شرایط مذکور بودند تعیین شد یعنی پدرانی که در بخش خصوصی و دولتی و عمومی غیردولتی شاغل بودند می‌توانستند از این ۱۴ روز استفاده کنند اما در اواخر سال ۱۳۹۵ نمایندگان مجلس در ماده ۱۰۳ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور، مدت این مرخصی را از ابتدای سال ۱۳۹۶ برای آقایان شاغل در قوای سه‌گانه و بخش عمومی غیر دولتی به ۳ روز محدود کردند، یعنی از ابتدای سال ۱۳۹۶ مدت این مرخصی برای آقایان شاغل در قوای مقننه و قضاییه و مجریه و بخش عمومی غیردولتی مثل شهرداری‌ها و سازمان تامین اجتماعی به ۳ روز محدود شده است و پدران شاغل در این دو بخش، از پدران شاغل در بخش خصوصی مستثنی شدند و درحال حاضر مدت مرخصی آن‌ها فقط ۳ روز است.

او ادامه داد: در قانون برنامه ششم، ذکری از بخش خصوصی نشده و پدران شاغل در این بخش، مستثنی نشده‌اند و مدت مرخصی تشویقی برای آن‌ها طبق قانون کاهش نیافته و همچنان همان ۱۴ روز است، و پدران شاغل در بخش خصوصی، برای بهره‌مندی از این مرخصی قانونی، حتما باید حکم یا گواهی مرخصی زایمان مادر فرزند یا برگ معرفی به کار همسر خود را در پایان ایام مرخصی زایمان به کارفرما ارائه کنند.

خوشوقتی در پایان تاکید کرد: پرداخت حقوق و مزایا و بیمه مربوط به ایام این مرخصی در تعهد کارفرماست و این ایام جزو سوابق کار و بازنشستگی پدرانی محسوب می‌شود که طبق ضوابطی که گفته شد، از این مرخصی استفاده کنند.