سمیعی: صادرات متانول بدون رانت خوراک ارزان، صرفه اقتصادی ندارد/ یارانه خوراک ارزان منوط به توسعه زنجیره ارزش پتروشیمی‌های گازی

به گزارش خبرنگار نفت و انرژی خبرگزاری برنا، از یک دهه پیش مقابله با خام فروشی در کشورمان مورد توجه قرار گرفت. در این راستا، به توسعه پتروشیمی ها پرداختیم و قرار بود این شرکت ها با توسعه زنجیره ارزش صنعت خود به تولید محصولات نهایی بپردازند و به ما در فاصله گرفتن از خام فروشی کمک کنند.

شاهد هستیم که این شرکت ها در لایه های اول تولید مانده اند و تولید محصولات با ارزش افزوده ی بالا برایشان اولویت نیست. در حال حاضر، عمدتاً متانول در شرکت های پتروشیمی تولید می شود و آن را در تناژ بالا صادر می کنیم.

در سطح جهان از پسماندها متانول تولید می کنند و از مواد بیولوژیکی، چوب، زغال سنگ و... در این زمینه بهره می برند. بنابراین، تولید متانول کم هزینه تر شده است و کسانی که به جای گاز طبیعی از مواد دیگر برای تولید متانول استفاده می کنند، هزینه ی تولید را کاهش داده و در نتیجه قیمت متانول در جهان کاهش یافته است. نمونه اش کشور چین است که از زغال سنگ برای تولید متانول استفاده می کند.

اروپایی ها نیز از پسماندها بهره می برند. در این شرایط، بیشترین آسیب را کشوری مانند ایران متحمل می شود که گاز طبیعی را به عنوان خوراک تولید متانول صرف می کند. یعنی سوختی که با قیمت بالایی می توانیم بفروشیم، تبدیل به متانول می شود که قیمتش رو به نزول است.

مصطفی سمیعی کارشناس اقتصادی در گفت وگو با خبرنگار نفت و انرژی خبرگزاری برنا با اشاره به این موضوع که متاسفانه طی سالیان گذشته گسترش زنجیره ی پایین دستی متانول که دارای ارزش افزوده ی بالایی است در کشورمان مورد توجه نبوده، تصریح کرد: مزیت تولید متانول در کشور ما به واسطه ی خوراک ارزان است.

وی افزود: با توجه به افزایش قیمتی که برای خوراک پتروشیمی ها در سال آینده پیش بینی شده و اینکه قیمت متانول در بازارهای بین المللی پایین آمده است، تولید این ماده صرفه ی اقتصادی ندارد. راه حل این است که نظام انگیزشی به لحاظ قیمتی و غیرقیمتی به سمت تشویق پتروشیمی ها به توسعه بخش پایین دستی متانول پیش برود. تولید متانول در واقع خام فروشی است و ما باید شرایطی را به وجود بیاوریم که تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر در دستور کار قرار بگیرد. ظرفیت های لازم برای توسعه ی زنجیره ی ارزش متانول در کشورمان وجود دارد و باید با سیاست های صحیحی در این راستا حرکت کنیم.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: با توجه به اینکه خوراک با قیمت بسیار پایین در اختیار پتروشیمی ها قرار می گیرد، تولید همین متانول و صادرات آن هم برایشان سودآور است که مصادق خام فروشی است اما این روند به نفع کشور و مردم نیست و به همین دلیل باید برای آن چاره اندیشی کنیم. دولت می تواند تداوم رانت خوراک را منوط به توسعه زنجیره ارزش پتروشیمی های گازی در شاخه متانول کند.  

سمیعی گفت: پتروشیمی ها در مجموعه ی خودشان به اعمال تنظیم گری می پردازند و تلاش دارند منافع شان را به حداکثر برسانند. در این شرایط دولت باید با اعمال تنظیم گری قیمتی و غیرقیمتی به دنبال تأمین منافع کشور و مردم باشد. به طور مثال، اینکه در ماه های سرد سال پتروشیمی ها به تعمیرات اساسی و اورهال کردن بپردازند و گاز را در اختیار نیروگاه ها قرار دهیم تا گازوئیل را آزاد کنیم، از جمله همین سیاست هاست که دولت می تواند اعمال کند. این روش یکی از راهکارهای مدیریت مصرف و تقاضاست که در حوزه ی گاز و برق می توانیم اعمال کنیم.

وی خاطرنشان کرد: پتروشیمی ها در کشورمان یک تیغ دو لبه هستند و نمی توان به یکباره این مجموعه ها را تعطیل کرد. اما موضوعی که مبرهن است این است که مشخص کردن یک قیمت ثابت برای خوراک پتروشیمی ها صحیح نیست و باید بر اساس یک فرمول مناسب که هم حیات این شرکت ها به خطر نیفتد و هم منافع کشور تأمین شود، قیمت خوراک را مشخص کنیم.  

انتهای پیام/