همافزایی شرکتهای پهپادی برای تحول در زیستبوم هوافضای ایران
زهرا وجدانی: در سالهای اخیر نقش پهپادها در صنایع مختلف خدمات شهری، کشاورزی و حتی فعالیتهای پژوهشی افزایش یافته است و همین موضوع توجه به توسعه زیرساختها و نیروی انسانی متخصص در این حوزه را ضروری کرده است. با این حال در کشور ما هنوز فاصله قابل ملاحظهای میان آنچه در دانشگاهها آموزش داده میشود و نیاز عملی صنعت وجود دارد؛ فاصلهای که باعث شده بسیاری از شرکتهای فعال در حوزه پهپاد با کمبود نیروهای دارای مهارت عملی مواجه باشند.
به همین دلیل در المپیک فناوری ۲۰۲۵ مجموعهای از شرکتهای فعال در حوزه پهپاد و صنایع هوافضایی تصمیم گرفتهاند بهصورت مشترک اقدام کنند و با ایجاد فضای آموزش عملی، دسترسی به سختافزار و تعامل مستقیم دانشجویان و فعالان صنعتی بخشی از این شکاف را کاهش دهند. این همکاری علاوه بر پرداختن به سختافزار و آموزش به مسئله مهم قانونگذاری و استانداردسازی فعالیت پهپادها نیز توجه دارد.
در این گزارش به بیان جزئیات این همکاری و دیدگاههای محمد رضویفرد مجری بخش پرندههای بدونسرنشین هدایتپذیر میپردازیم.
ایجاد همافزایی برای کاهش شکاف دانشگاه و صنعت
به گزارش برنا، مجری بخش پرندههای بدونسرنشین هدایت پذیر (پهپاد) در المپیک فناوری ۲۰۲۵ از شکلگیری یک همکاری راهبردی میان چند شرکت فعال در حوزه پهپاد و صنایع هوافضایی خبر و هدف اصلی این همکاری را حل چالشهای زیستبوم هوافضا و پهپاد کشور عنوان میکند.
محمد رضویفرد با اشاره به اینکه این همکاری دو سال پیش آغاز شده است میگوید: هدف ما حل مسئلههای زیستبوم هوافضایی کشور است؛ از مشکلات نرمافزاری و سختافزاری گرفته تا شکاف دانشی میان صنعت و دانشگاه. بسیاری از رشتههایی که حضورشان در صنعت هوافضا ضروری است، هنوز به شکل میانرشتهای در این حوزه فعال نشدهاند.
او تاکید میکند: برخلاف تصور رایج فعالان حوزه پهپاد تنها از رشته مهندسی هوافضا نیستند. به گفته او تنها حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد نیروهای این حوزه از فارغالتحصیلان هوافضا هستند و بخش عمده متخصصان از رشتههای مکانیک، برق، کامپیوتر و صنایع وارد این عرصه میشوند.
چالش اصلی شرکتها؛ نیروی انسانی با مهارت عملی
رضویفرد اضافه میکند: شرکتهای خصوصی فعال در حوزه پهپاد با کمبود نیروی انسانی ماهر مواجه هستند. فارغالتحصیلان دانشگاهها بیشتر آموزش تئوری دیدهاند و در برخورد با سختافزار تجربه کافی ندارند.
بر همین اساس در دورهها و رویدادهای برگزار شده، بخش سختافزاری آموزش و تمرین به شکل ویژه تقویت شده است.
تامین سختافزارهای پرهزینه برای تیمهای شرکتکننده
وی با اشاره به هزینه بالای پرندههای تخصصی میگوید: هر پهپادی که امروز در غرفه مشاهده میشود بیش از ۱۰۰ میلیون تومان ارزش دارد. ما با کمک حامیان رویداد تعداد قابل توجهی از این پهپادها را خریداری و در اختیار تیمها قرار دادیم تا بتوانند تمرین و تجربه عملی کسب کنند.
او میافزاید که حتی در بسیاری از دانشگاهها نیز سختافزارهای کافی برای آموزش هوافضایی وجود ندارد و این اقدام به پرشدن این خلا کمک میکند.
ضرورت شکلگیری زیستبوم نظارتی و قانونی
رضویفرد تاکید میکند که برای شکلگیری کامل زیستبوم پهپادی علاوه بر سختافزار و ایده:
• سامانههای نظارتی
• قوانین بالادستی
• شبکههای کنترلی
باید بهطور استاندارد شکل بگیرند تا این حوزه بتواند رشد ساختارمند پیدا کند.
بخشهای رقابتی المپیک فناوری ۲۰۲۵ در حوزه پهپادها
۱. رقابت پرواز گروهی هوشمند
مهمترین و جذابترین بخش رویداد، رقابت پرواز گروهی هوشمند است. در این رقابت تیمها باید:
• یک مدل کسبوکار مبتنی بر پهپاد طراحی کنند،
• ایده خود را ارائه دهند،
• الگوریتمهای هدایت پروازی را در بخش شبیهسازی پیادهسازی کنند،
• و در نهایت وارد مرحله عملی و پرواز واقعی شوند.
رضویفرد اعلام کرد که تیمها طی یک ماه گذشته با حضور در مراکز آموزشی، با کمک منتورها و خلبانان متخصص تمرینهای خود را تکمیل کردند.
۲. شبیهسازی پرواز گروهی
این بخش ویژه تیمهای قوی در کدنویسی و الگوریتمهای پرواز است. شرکتکنندگان بدون ورود به سختافزار در بستر شبیهسازی به حل چالشهای پرواز جمعی میپردازند.
۳. خلبانی نمایشی و رقابتهای آزاد
گروهی از شرکتکنندگان نیز در خلبانی نمایشی و نبردهای پهپادی شرکت میکنند. علاقهمندان حاضر در رویداد نیز میتوانند برای حضور در این رقابتها ثبتنام کنند.
۱۲۰۰ شرکتکننده در حوزه هوافضا
به گفته رضویفرد:
• ۱۲۰۰ نفر ثبتنام اولیه انجام دادند،
• ۷۰۰ نفر وارد مرحله مقدماتی طراحی کسبوکار شدند،
• و در نهایت ۱۰۰ نفر در قالب تیمهای برگزیده به مرحله نهایی و حضور در رویداد چهارروزه رسیدند.
او این مشارکت را بیسابقه در حوزه تخصصی هوافضا دانست.
صنعت پهپاد امروز دیگر صرفا یک حوزه فناورانه محدود نیست بلکه به عنوان زیرساختی راهبردی در اقتصاد دانشبنیان، امنیت، حملونقل هوشمند، مدیریت بحران و حتی آینده شهرها شناخته میشود. حرکت این صنعت بهسوی بلوغ نه تنها نیازمند نوآوریهای فنی، بلکه وابسته به هماهنگی میان نهادهای آموزشی، صنعتی و قانونگذار است. آنچه در المپیک فناوری ۲۰۲۵ رقم خورد تلاشی برای نزدیککردن این سه محور به یکدیگر بود؛ تلاشی که به جای تمرکز صرف بر رقابت، بر تربیت نیروی انسانی، فراهمسازی بستر تجربه عملی و شکلدهی به زبان مشترک میان دانشگاه و صنعت تأکید داشت.
اگرچه چالشهای این زیستبوم همچنان از کمبود سختافزارهای آزمایشگاهی تا نیاز به چارچوبهای نظارتی همگام با توسعه فناوری همچنان پابرجاست، اما حجم مشارکت و استقبال گسترده از این رویداد نشان میدهد که پتانسیل و انگیزه در کشور وجود دارد؛ مسئله اصلی، تداوم مسیر و تبدیل حرکتهای مقطعی به سیاستها و برنامههای پایدار است.
اکنون پرسش کلیدی این است که: آیا این همکاریهای شکلگرفته به یک جریان پایدار و تصمیمسازی کلان تبدیل خواهد شد، یا همچون بسیاری از طرحهای گذشته به یک تجربه محدود و گذرا خلاصه میشود؟
انتهای پیام/
