ادامه حیات سینمای مستند در خطر است

به گزارش خبرگزاری برنا، در ادامه برنامه های مستند سینماتک خانه هنرمندان ایران که با همکاری انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند برگزار می شود، سه شنبه 12 مرداد فیلم مستند «پسر حاج علی» در تالار استاد شهناز به روی پرده رفت. در ادامه نیز نشست نقد و بررسی فیلم با حضور حمید کوهپایی، کاظم مبهوتیان و پدرام اکبری برگزار شد.

در ابتدای این نشست کوهپایی هدف فیلم را به تصویر کشیدن «فرهنگ اصیل تهرانی» عنوان کرد و گفت: این مستند کمک می کند باقیمانده های فرهنگ اصیل تهرانی را بشناسیم که در وضعیت فعلی شاهد مدل های جعلی آن هستیم. افراد در فیلم با لهجه خاص خود سخن می گویند و ویژگی های خاص خود از جمله معرفت و دستگیری را حفظ کرده اند. می بینیم که مشتریان قهوه خانه، بسته به وسع اقتصادی خود پول پرداخت می کنند، یا برخی افراد هر روز در آنجا مهمان هستند. این چیزی است که در میان کاسبکاران امروز کمتر یافت می شود و امیدوارم چنین روحیاتی در میان مردم گسترش پیدا کند.

پس از آن اکبری از روند ساخت فیلم پرسید و کوهپایی پاسخ داد: فیلم را با هزینه شخصی ساختم و سفارشی در کار نبوده است. بعدها مرکز گسترش برای خرید فیلم اعلام آمادگی کرد و ما نیز اسم مرکز را در تیتراژ فیلم وارد کردیم. اما آنها مبلغی پیشنهاد دادند که از این کار پشیمان شدیم. به نشانه اعتراض فیلم را به مرکز ندادیم و ترجیح دادیم فیلم را در کلکسیون شخصی نگه داریم. با این وجود اسم مرکز را هم از تیتراژ حذف نکردیم. دلیل عدم پذیرش آن مبلغ ناچیز این بود که به نظرم با اینکار، زمینه کاری دیگر همکارانمان را خراب می کردیم.

وی ادامه داد: متاسفانه سینمای مستند در وضعیتی اسفبار به سر می برد و مورد بی مهری قرار می گیرد. پروژه های صدا و سیما نیز با مبالغ بسیار پایینی ساخته می شوند. باید دید چه بلایی دارد بر سر سینمای مستند می آید و این جای بحث دارد. برای ساخت «پسر حاج علی» حدود 13 روز فیلمبرداری داشتیم و از سه تا پنج دوربین استفاده می کردیم. هزینه اکیپ فیلمبرداری با این تجهیزات، برای هر روز حداقل یک و نیم میلیون تومان است. اما ارزشگذاری هایی که در مورد کار صورت می گیرد، ادامه این کار را با پرسش مواجه می کند.

کوهپایی افزود: ادامه حیات سینمای مستند به خطر افتاده است. اگر مستندساز را از نظر اقتصادی نابود کنیم، یا باید سراغ کارهای سفارشی رفت یا اینکه فیلم نساخت. در این میان موضوعاتی وجود دارد که با گذر زمان از دست می رود و در آینده امکان ساخت مستند از آن‌ها وجود نخواهد داشت. افرادی هستند که بخشی مهم از تاریخ ما هستند و به راحتی با تمام خاطراتشان دفن می شوند. چرا که بودجه ای برای ساخت مستند اختصاص پیدا نمی کند. سینمای مستند برای ساخت چنین فیلم هایی با موضوعات اجتماعی، نباید گرفتار تامین بودجه باشد.

مبهوتیان نیز در سخنانی کوتاه گفت: به دلیل بی اخلاقی هایی که شاهد آن هستیم، جامعه امروز ما به سعدی نیازمند است. خودم را محصول پدر و مادر و کارنامه خانواده ام می دانم. هرچه دارم از آن‌ها و همچنین از ارزش ها و باورهای فرهنگ ایرانی آموخته ام. در طول زندگی همواره مشغول کار بوده ام و در دوران بازنشستگی نیز به کار ادامه داده ام. به رغم تحصیلات عالیه و نوشتن کتاب، در قهوه خانه مشغول به کار هستم. جوانان امروز ما، کار را عیب می دانند در حالیکه کار ارزش است.