زمینه اشتراکات، آوردگاه سیاست نیست

مدتی است جمعی از فعالین سیاسی در قالب کلماتی مانند وحدت و همدلی همگان را به نگاه های غیر سیاسی و مبتنی بر شباهت ها فرا می خوانند، شاید در نگاه اول این درخواست صواب به نظر برسد اما این نوشته برآن است که نگاهی آسیب شناسانه به این رویکرد داشته باشد.

اگر سیاست ورزی را به برقراری ارتباط شخصی با الیت قدرت و پیگیری منافع شخصی فروکاهیم، البته برای سیاست ورزی راهی جز اصرار بر شباهت ها و اشتراکات نمی توان یافت، سیاست ورزی بی روح و تهی از معنی اما پر از روابط شخصی با اینسو و آنسو، هر چه بالاتر البته بهتر. اما سیاست ورزی در فضای دموکراتیک راهی مسالمت آمیز برای جاری ساختن نگاه خود و غالب کردن آن است، زمین اشتراکات آوردگاه سیاست نیست، تلطیف کننده آن هست اما جان و گوهره سیاست جز در فضای رقابت متبلور نمی شود. زنده ترین و درخشان ترین روزهای فعالیت سیاسی روزهای انتخاب است، انتخاب بر سر دوراهی اینسو یا آنسو، آنجا که شهروند آزاد به عنوان فردی مسئول محکم می ایستد و راه را انتخاب می کند، لحظه با شکوهی که هزینه اش با خون و عرق و اشک در درازنای تاریخ پویش یک ملت برای آزادی پرداخت شده است، تلاش برای تقلیل این لحظه و این حق انتخاب ملت بین دو یا چند روش، راه و یا نگاه و اصرار سیاست ورز بر هر آن چه که شباهت هاست، جز لوث کردن این همه راه آمده نیست.

اما ارزش تلاش هایی که برای تحقق این لحظه انتخاب شده است، تنها دلیل نفی این نوع سیاست ورزی بی روح نیست. یکی از نتایج اصلی سیاست ورزی بی روح مبتنی بر اشتراکات، زمین بازی است که هواداران تیم ها را نه براساس نگاه و برنامه هایشان برای اداره جامعه بلکه براساس رنگ پیراهنشان انتخاب می کنند. اگر روزی برسد که همه با هم در اصول و فروع و روش ها همعقیده باشند چیزی جز تلاش برای منفعت شخصی و گروه خود، موتور محرکه فعالیت های سیاسی نخواهد بود. احزاب و گروه ها و تشکل ها رویه های نگاه های متفاوت به نحوه اداره جامعه هستند، اصرار بر شباهت ها و نفی تفاوت ها، آنها را از محتوی خالی می سازد و چیزی جز مجموعه ای از روابط شخصی به هدف قبضه قدرت باقی نمی ماند. فلسفه وجودی احزاب و سیاست ورزان عرضه اشکال متفاوت نگاه به اداره جامعه به مشتریان اصلی یعنی انتخاب کنندگان وتعهد آنها به اجرا وعده های خود است است نه محلی برای اجتماع شیفتگان خدمت به دور پلکان قدرت.