چگونه زندگی بشر را نجات بدهیم؟

به گزارش سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ در «میز طبیعت» برنامه‌ی سه‌شنبه 11 تیر، سیاوش یالپانیان به‌عنوان مجری-کارشناس«چرخ»، میزبان دکتر ترگل چتر نور، کارشناس گیاه‌شناسی بود. در این گفت‌وگو قرار بود به این سوال پاسخ داده شود که «آیا گیاهان مقاوم به شوری و خشکی ناجی حیات خواهند بود؟». دکتر چتر نور صحبت‌هایش را با بحث اهمیت گیاه‌شناسی آغاز کرد؛ «گیاه‌شناسی علم کمتر شناخته‌شده‌ای است اما قدمت این علم به شروع حیات انسان در کره‌ی زمین برمی‌گردد. امروزه گیاه‌شناسی یک علم مستقل از داروشناسی عمل می‌کند. چون هر گیاهی در هر اکوسیستمی کاملا مفید است.» 

گفت‌وگوی یالپانیان و چتر نور با بحث درباره‌ی گیاهان مقاوم به شوری و خشکی ادامه پیدا کرد: «به گیاهانی که در مناطق بیابانی زندگی می‌کنند، خشکی‌پسند می‌گویند چون می‌توانند شرایط کم‌آبی را تحمل کنند. گیاهان مقاوم به شوری هم می‌توانند نمک را تحمل کنند و در بیابان ماسه‌ای زندگی می‌کنند. این گیاهان با تنش‌های زیادی مثل شوری و خشکی خاک و نیترات روبه‌رو هستند.». 

دکتر چتر نور در ادامه‌ی صحبت‌هایش به نقش گیاهان در آینده‌ی زندگی بشر پرداخت: «یکی از کارهای گیاه‌شناسی این است که دانشمندان دنبال ژن مقاومت نسبت به شوری و خشکی هستند. آنها می‌خواهند این ژن را پیدا و به گیاهانی منتقل کنند که غذای اصلی ما را می‌سازند، مثل گندم و برنج که نسبت به شوری مقاومت ندارند. برای این کار راه بسیار طولانی طی شده و راه طولانی‌ای هم پیش روی دانشمندان است. چون این کار هم هزینه‌بر است، هم هنوز موفقیت‌های چشمگیری به دست نیامده است چون پیدا کردن این ژن‌ها بسیار سخت است. گیاهان نمک‌دوست توسط انسان‌ هم خورده می‌شوند. در کشورهایی مانند انگلستان مزرعه‌هایی از این گیاهان وجود دارد و به‌عنوان یک غذای جدید مصرف می‌شود. بذرهای این گیاهان به ایران هم وارد و در مزارع کاشته می‌شود. در حالی که خودمان بیشترین تنوع این گیاهان را داریم و واردات آنها کار بسیار اشتباهی است. گیاهان باید بومیِ آن کشور باشند. باید از توانمندی‌های خودمان استفاده کنیم. وقتی این گیاهان وجود دارند و شناخته شده‌اند، چرا باید گیاهان بیگانه را وارد کنیم؟». 

ترگل در بخش پایانی صحبت‌هایش درباره‌ی آینده‌ی این تحقیقات گیاه‌شناسی توضیح داد: «از نظر کارهایش پیشرفته مانند پیدا کردن ژن‌های مقاوم به خشکی و شوری در ایران بسیار ضعیف عمل می‌کنیم. این‌ها پروژه‌های بسیار بزرگی هستند که هزینه‌های بسیار زیادی را می‌طلبند. کشورهای اروپایی در این زمینه سرمایه‌گذاری‌های کلان و طولانی‌مدت می‌کنند. نتایج کارهای رشته‌های زیست‌شناسی معمولا خیلی زود به نتیجه نمی‌رسند. در علوم پایه معمولا 20 تا 30 سال تحقیق می‌کنند تا به نتایج کوچکی برسند. گیاهان نمک‌دوست نمی‌توانند ضامن حیات ما باشند چون حیات ما مستلزم حفاظت از همه‌ی اکوسیستم‌های خشکی، آبی، جنگل‌ها و بیابان‌ها است. طبیعت در طی میلیون‌ها سال تکامل پیدا کرده و این را به ما یاد داده که انسان نباید هیچ دخالتی در طبیعت داشته باشد و تنها وظیفه‌ی ما حفاظت از این اکوسیستم‌های تکامل‌یافته است.»

در بخش روایت خبری «چرخ» هم کسری کریمی‌طار، کارشناس بازی‌های ویدئویی، مهم‌ترین بازی‌های تابستان امسال برای کنسول‌های بازی را معرفی کرد؛ بازی‌های نیاکان، دکتر ماریو، دوست من پدرو، مسابقه‌ی ماشین‌سواری کراش و مرد مِدانی. گزارش بهزاد یوسفی، روزنامه‌نگار، از موزه‌ی خطای دید یکی دیگر از بخش‌های سومین قسمت فصل جدید «چرخ» بود.

«چرخ» در تابستان امسال در سه روز یکشنبه، دوشنبه و سه‌شنبه، از ساعت 19 به‌صورت زنده از شبکه‌ی چهار پخش می‌شود. حافظ آهی اجرای برنامه را به عهده دارد و الهه بهبودی و محمد جباری تهیه‌کننده و سردبیر برنامه‌ی «چرخ» هستند.