قرار بود به جای افسر اسدی در «روسری آبی» بازی کنم / لابی‌‌گری در سینما و تلویزیون بیداد می‌کند

شیوا خنیاگر بازیگر سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: سینما و تلویزیون به شدت انحصاری شده‌اند و ما تنها جمعی را می‌بینیم که در همه فیلم‌ها و سریال‌ها دور هم جمع شده و با هم یک اثر را تولید می‌کنند به همین دلیل در این وضعیت که تنها عده‌ای محدود از افراد جلوی دوربین می‌روند طبیعی است که تعداد زیادی از بازیگران خانه‌نشین باشند.

خنیاگر تصریح کرد: مطئناً لابی‌گری وجود دارد و انتخاب‌ها معمولاً بر همین اساس اتفاق می‌افتد و این موضوع تنها مربوط به سال‌های اخیر نیست بلکه سالیان سال است که پارتی‌بازی جزوی از سینمای ما شده است. وقتی قرار بود فیلم «روسری آبی» ساخته شود که به اوایل دهه 1370 برمی‌گردد من برای بازی در این فیلم انتخاب شده بودم اما رابطه دوستانه‌ای که جهانگیر کوثری با همسر افسر اسدی داشت باعث شد تا به پیشنهاد ایشان من را کنار گذاشته و افسر اسدی به جای من بازی کند. همان سال افسر اسدی نامزد سیمرغ شد و نقشی که بازی کرده بود بسیار دیده شد، اگر من هم همان نقش را بازی می‌کردم قطعاً به همین اندازه دیده می‌شدم اما متأسفانه چون آشنا و لابی نداشتم نقش را از دست دادم.

وی افزود: تا زمانی که مدیریتی برای کنترل این وضعیت تأسف‌بار وجود ندارد نمی‌شود به چیزی امیدوار بود. در تمام کشورهای دنیا اصنافی در بخش‌های مختلف سینما وجود دارد که این اصناف وضعیت فعالیت اعضای خود را مدیریت می‌کنند. اگر ما یک صنف معتبر برای بازیگران داشتیم می‌توانست مدیریت کند تا بازیگری چند سال بیکار نشود و بازیگری دیگر همزمان 4 فیلم بازی کند.

این بازیگر در ادامه گفت: ما نهادی صنفی با عنوان خانه سینما داریم که تنها از اعضای خود حق عضویت می‌گیرد و کار چندانی انجام نمی‌دهد و ساختاری دقیق و منسجم ندارد. واقعاً نمی‌شود از خانه سینما عملکردی را عنوان کرد که قابل دفاع باشد. سینماگران باید به فکر راه‌اندازی یک صنف متشکل از پیشکسوتان بازیگر باشند تا آنها بتوانند نظارتی بر این مسائل داشته باشند. اگر کارگردان‌ها و تهیه‌کننده‌ها بدانند که دستوری برای استفاده از دیگر بازیگران صادر شده است قطعاً دیگر شاهد بیکاری بازیگرانمان نخواهیم بود و برای این اتفاق نیاز به همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد نیز هستیم.

بازیگر فیلم سینمایی «ازدواج صورتی» اظهار داشت: بازیگران بسیاری هستند که نزدیک به یک دهه از آخرین فعالیتشان می‌گذرد و باید از این وضعیت خارج شویم. من با سینما فعالیتم را شروع کردم اما الآن سالهاست که در هیچ فیلمی حضور نداشتم. از طرفی تلویزیون که یکی از متمول‌ترین سازمان‌های این کشور است به شدت اسپانسر محور شده و سرمایه‌گذارها هستند که خط و مشی تلویزیون را مشخص می‌کنند و اگر در این بین ما هم فیلم یا سریالی بازی کنیم دستمزدمان را به شکل اقساطی و هزار نوع بدقولی پرداخت می‌کنند. در آثار تلویزیونی مدیران تولید به شدت تلاش می‌کنند هزینه ساخت یک اثر بسیار کم باشد و حتی در هزینه شام و نهار نیز صرفه‌جویی می‌کنند اما در نهایت دستمزد بازیگر را با تأخیر پرداخت می‌کنند.

خنیاگر در ادامه تصریح کرد: برخی افراد، بازیگران سفارش شده‌ سازمان صدا و سیما هستند و تلویزیون به افراد نگاه خودی و غیر خودی دارد و بازیگرانی مثل من که تلویزیون علاقه‌ای به آنها ندارد معمولاً کم کار هستند. مسئولان تلویزیون به بازیگرانی مثل من علاقه‌ای ندارند، من و امثال من بازیگرانی هستیم که از نظر آنها با معیارهای اسلامی در تضاد هستیم. من در سریال «بوی باران» نقشی که داشتم در 60 قسمت حضور داشت اما به دستوری که به نظر می‌رسد از مسئولان صدا و سیما صادر شده بود، تعداد بازی من در این سریال را به 20 قسمت کاهش دادند و از آنجا که قراردادهای ما قراردادهای ترکمنچای است و هیچ نفعی برای بازیگر ندارد معمولاً به هیچ یک از مطالبات حقوقی‌مان دسترسی نداریم.

این بازیگر اظهار داشت: نمی‌دانم چرا باید افرادی که حتی یک بار برای بازی در هیچ فیلمی قرارداد نبسته‌اند نقش اول فیلم‌ها را بر عهده بگیرند؟ چرا کسی که در بازار آهن کار می‌کند یا ساختمان‌ساز است تهیه‌کننده تلویزیون باشد؟ وقتی عده‌ای پول‌پرست به تلویزیون راه پیدا می‌کنند دیگر از این رسانه نمی‌توان انتظار فرهنگسازی داشت. من در بسیاری از پروژه‌های تلویزیون به دلیل نبود بودجه متضرر شده‌ام. در سریالی به کارگردان فریدون جیرانی که دخترش طراح لباس بود، از من خواستند که به خاطر کمبود بودجه لباس‌هایم را سر صحنه بیاورم و در این سریال ساختمانی تخریب شد که لباس‌های من زیر آوار ماند و نابود شد و در نهایت آرمان زرین‌کوب به عنوان تهیه‌کننده سه میلیون تومان به من پرداخت کرد و این نهایتاً ده درصد از ارزش واقعی لباس‌هایم بود.

وی در پایان گفت: متأسفانه بخش اعظمی از سرمایه در سریال‌های تلویزیون در موارد بی اهمیت هزینه می‌شود و تهیه‌کننده‌ها و مدیر تولیدها که به شدت در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌کنند و از سرویس ایاب و ذهاب، غذا، لباس و... کم می‌کنند تا کمتر هزینه کنند در نهایت برای پرداخت دستمزد عوامل، ماه‌ها شاهد تأخیر در تسویه‌حساب هستیم.