به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا؛ در سالهای اخیر اخبار متعدد درباره کاهش نرخ سلامت روان در جامعه از سوی رسانهها منتشر شده است. هرچند به دلیل بروز اپیدمی کرونا در جامعه باید گفت نرخ سلامت روان به دلیل مشکلات موجود دستخوش تغییرات شده است و همین قضیه مشکلات متعدد را برای جامعه به دنبال داشته است. در اینباره مصطفی اقلیما، پدر مددکاری ایران و آسیبشناس، به بررسی شرایط کنونی جامعه پرداخته که در ادامه میخوانید.
در کشور ما به دلیل بروز اپیدمی کرونا شاهد کاهش نرخ سلامت روان هستیم. این قضیه مشکلات متعدد را برای افراد در جامعه به دنبال داشته است. در این باره توضیح دهید.
قبل از توضیحات درباره سلامت روان باید ریشههای سلامت روان مورد بررسی قرار بگیرد. مساله سلامت روان ریشه در سلامت فردی و اجتماعی دارد. در مرحله نخست باید چرایی کاهش نرخ سلامت روان در بین افراد جامعه مورد بررسی و در مرحله بعد تحت درمان قرار بگیرد. برای مثال وقتی یکی از اعضای خانواده فردی فوت میکند، دیگران به او میگویند ناراحت نباشد! در حالی که در شرایط بحران بروز تنش برای فرد غیرقابل انکار است. در یکسال اخیر مردم ما با انواع مشکلات مواجه بودند. در ماههای پایانی سال98 نیز شاهد بروز اپیدمی کرونا بودیم. در شرایط کنونی بیش از 30 تا 40 درصد افراد در این موقعیت با مشکلات متعدد مواجه شدهاند. در حالی که در کشورهای پیشرفته در مواقع بحرانی دولتها از افراد حمایت میکنند. در کشور ما نیز تا عوامل حل و فصل مشکلات ایجاد نشود، نمیتوان اقدام مناسب انجام داد.
این روزها افراد در قرنطینه نیازمند چه خدماتی هستند؟
در جامعه ما بسیاری از افراد به شکل روزمزد فعالیت میکنند و بروز هرگونه بحران همچون کرونا این افراد را با مشکلات عدیده مواجه کرده است. در یکسال اخیر با تورم 40 درصد و افزایش ناچیز حقوقها دیگر نمیتوان انتظار پس انداز از مردم را داشت. از سوی دیگر با بررسی برنامههای تلویزیون باید گفت این رسانه تاکنون برنامه مناسب برای مخاطبان ارائه نداده است. در این روزهای کرونایی نیز اقدامی برای ارائه اینترنت رایگان برای مردم انجام نشده است.
در سالهای اخیر نرخ سلامت روان در جامعه کاهش یافته است. دلایل بروز این مساله چیست؟
مردم ما روزبه روز بیحوصلهتر از گذشته میشوند، بر اساس نظرات روانشناسان مردم ما افسرده هستند. این بیماری در مرحله نخست نیازمند دارو درمانی است. در مرحله بعد باید بتوان مشکلات را به اشکال زمینهای برطرف کرد. برای مثال با بررسی چرایی هجوم زندانیان از زندان باید گفت که آنها از اپیدمی کرونا وحشت کردهاند. از سوی دیگر کمکهای دولت چندان کارآمد نیست. برای ارتقای سلامت روان افراد در جامعه باید بتوان برنامههای شاد تولید کرد. مسئولان در حوزههای مختلف میتوانند برای گذران اوقات افراد در قرنطینه اقدامات مناسب را در دستور کار قرار دهند. در شرایط کنونی مردم ما با سردرگمی مواجه هستند. برای مثال وقتی بنده در منزل خود بدون دغدغه معیشتی دوران قرنطینه را میگذرانم، دیگر مشکلی نیست، اما بیش از 70 درصد افراد در جامعه ما از قراردادهای اشتغال مناسب برخوردار نیستند و حقوقشان هم کفاف گذران امور را میدهد. با این وضعیت چگونه میتوان از افراد شاغل به شکل روز مزد و رانندگان تاکسی خواست که در خانه بمانند؟! به عبارت دیگر جو بیفردایی افراد را نگران کرده است. برخی مسئولان در بررسی وضعیت جامعه در مهار کرونا هنوز آن را جدی نگرفتهاند، در حالی که شرایط برای اقامت در خانه مهیا نیست و مردم ما نگران فردای جامعه هستند. همین قضیه باعث شیوع و تشدید تنشهای روانی و تنزل سلامت روان در جامعه میشود.
به دلیل بروز شیوع اپیدمی کرونا در مراکز درمانی مددکاران و روانشناسان فعال هستند، این امر میتواند در ارتقای مدیریت بحران افراد در جامعه تاثیرگذار باشند؟
بله. این اقدام مناسب است، اما شرایط بهداشتی باید بیش از پیش در مراکز درمانی رعایت شود. تیم درمان نیز بیش از پیش به سلامت جمعیت درمانی کشور توجه کنند. در وضعیت کنونی جامعه باید اینترنت رایگان در اختیار مردم قرار گیرد. صدا و سیما نیز به پخش برنامههای شاد بپردازد و به این شکل اوقات شاد را برای مردم رقم زد. این روزها باید به اقدامات تیم درمان اعتماد کرد و دستورات درمانی به شکل کاملا علمی انجام شود.