نظام‌نامه جدید تهیه‌کنندگی تلاشی است برای حفظ انحصار در سینما/ باید با توزیع قدرت، امکانات و ابتکار عمل به استقبال سینمای آینده رفت

علیرضا داوودنژاد، کارگردان سینما، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: در شرایط حاضر که سینماها تعطیل هستند و تولید فیلم‌های سینمایی متوقف شده است مسائل بسیار مهمی از جمله بحث معیشت اهالی سینما و ایجاد فضایی امن برای اکران آنلاین مطرح است و در این وضعیت بحرانی مطرح کردن مسائلی چون نظام‌نامه جدید تهیه‌کنندگان بحثی حاشیه‌ای است که توجهات را به خود جلب کرده و وضعیت را بدتر می‌کند.

داوودنژاد خاطرنشان کرد: در پیش‌نویس نظام‌نامه جدید تهیه‌کنندگی شرایط روز سینمای ایران در نظر گرفته نشده، مشکلات اصلی مدنظر نیستند و مسائل به شکلی مطرح شده‌اند که همه چیز به نفع عده‌ای خاص تمام می‌شود. مشکلات بزرگی در سینمای ایران وجود دارد که لزوم رسیدگی به این مشکلات بیش از هر مسأله دیگری احساس می‌شود. در همه جای دنیا شرایط توزیع و نمایش فیلم‌های سینمایی تغییر پیدا کرده، گزینه‌های بسیاری مثل شبکه نمایش خانگی، وی‌او‌دی‌ها، فضای مجازی، تلویزیون و... وجود دارد اما ما همچنان تنها گزینه‌مان برای نمایش، سالن‌های سینما است.

او افزود: با پیشرفت فناوری دیجیتال شرایط سینما در همه جای دنیا دچار تغییر شده و ما با این تغییرات باید هماهنگ باشیم، دیگر وضعیت به 30 سال پیش شبیه نیست که وسایل و ابزار تولید و همچنین فضای نمایش فیلم‌های سینمایی در انحصار برخی نهادها، بنیادها و سازمان‌ها بود؛ امروز این ابزار در اختیار همه است و تلاش برای عقبگرد و به انحصار کشاندن سینما تلاشی بیهوده و پوچ است.

کارگردان فیلم سینمایی «فراری» در ادامه با اشاره به پیش‌نویس نظام‌نامه جدید تهیه‌کنندگی تصریح کرد: همانطور که اشاره کردم، نظام‌نامه جدیدی که تنظیم شده با مسائل روز سینما همخوانی ندارد، دیگر شرایط تهیه‌کنندگی و تولید فیلم مثل گذشته نیست، دسترسی به ابزار فیلمسازی راحت‌تر از گذشته است و نمی‌توان شرایط محدودی حاکم کرد اما می‌بینیم نظام‌نامه‌ای که تدوین شده سعی دارد با وضع بعضی مقررات صنفی و تشکیلاتی انحصار گذشته را حفظ کند و قدرت را در گروه محدودی از افراد توزیع کند.

این کارگردان در ادامه اظهاراتش تأکید کرد: در شرایط فعلی که سینما و سینماگران وضعیت خوبی را سپری نمی‌کنند و ناامنی در توزیع، تولید و نمایش آثار به شدت احساس می‌شود نمی‌دانم مطرح کردن مسائلی مثل نظام‌نامه جدید تهیه‌کنندگی که کاملاً سینما را به انحصار می‌کشاند چه لزومی دارد، ما باید در وهله اول ابتدایی‌ترین نیازها را در سینمایمان دنبال کنیم، باید بازار فیلم و سینما احیا و امکان گردش پول به شکل درست در سینما فراهم شود، ما باید در بیرون از سالن‌های سینما به امنیت در نمایش برسیم و دولت در این شرایط باید به کمک سینما بیاید، اگر مشگلات بازار نمایش حل بشود و فیلم های دارای پروانه نمایش چه در سالن چه در تلویزیون و چه در نمایش خانگی به مخاطبان خود دسترسی پیدا کنند قطعا کارهای صنفی و تشکیلاتیشان هم با حفظ نظارت و دخالت اعضا در مسیر و مجرای درست حرکت خواهد کرد و بهتر است دولت وقت و انرژی خود را صرف ایجاد زیر ساخت ها و تأمین امنیت برای بازار سینما و جلوگیری از قاچاق و نمایشهای غیر قانونی کند.

داوودنژاد درباره حذف پروانه ساخت (به شکلی که در نظام‌نامه جدید تهیه‌کنندگی مطرح شده)، گفت: در شرایط فعلی نگرانی من این است که حذف پروانه ساخت از سینمای ایران به معنای حذف مسئولیت دولت برای تأمین امنیت فیلم‌ و سینما باشد . بله، اگر شرایط تولید آسان شود و سینما به امنیت مالی دست پیدا کند و دولت رابطه‌ بین مردم و سینما را تسهیل کند آنگاه مطرح شدن مسائلی چون حذف پروانه ساخت البته در بستری مناسب می‌تواند اتفاقی خوشایند باشد اما در شرایط حاضر با این نظام‌نامه‌ای که  مطرح شده به نظر می رسد فقط کار را برای امور انحصاری آسانتر می کند. 

او افزود: واقعیت دنیای امروز این است که ابزار تولید و توزیع و نمایش آثار دیداری شنیداری روز به روز بیشتر از انحصارهای مالی و سیاسی بیرون می‌آید و مدیریت نیروی انسانی خلاق با روش های امرانه و از بالا به ‌پایین کارایی خود را بیشتر از دست می دهد و بهتر است به جای تلاش برای تمرکز و انحصار، به هنرمندان و مخاطبان آنها احترام گذاشت و با توزیع قدرت، امکانات و ابتکار عمل به استقبال سینمای آینده رفت، سینمایی که فقط متکی به سالن نمایش نیست و بهره برداری گسترده آن از نمایش خانگی و آنلاین به افزایش چشمگیر تولید می‌انجامد و زنجیره تعاونی‌های متنوع تولید و توزیع را جانشین کمپانی سالاری می کند.

کارگردان فیلم سینمایی «مرهم» با حمایت از طرح اکران آنلاین فیلم‌های سینمایی اظهار داشت: سینمای آنلاین می‌تواند یکی از گزینه‌ها برای رهایی از انحصار باشد، دایره مخاطبان در این رسانه بسیار وسیع‌تر است و این می‌تواند به اقتصاد سینما کمک کند و از طرفی میزان تولیدات را بالا ببرد تا جنگ گلادیاتوری برای اکران فیلم‌ها تمام شود. برای رسیدن به این شرایط دولت باید کمک کند و زمینه را برای رونق اکران اینترنتی فراهم کند. بالا بردن سرعت اینترنت، کم کردن هزینه، در دسترس بودن آن برای همه مردم از اولین قدم‌هایی است که بهتر است هر چه زودتر برداشته شود. از طرفی اکران آنلاین نباید در انحصار چند شرکت باشد و در بحث تبلیغات نیز بهتر است همه از شرایطی یکسان برخوردار باشند و همه فیلم ها با تبلیغات مطبوعاتی، محیطی، تلویزیونی و مجازی آن هم به شکلی فراگیر و اثرگذارحمایت شوند. بالا رفتن تعداد مخاطبان سینما در شرایط حاضر می‌تواند برای سینمای ما نجات‌بخش باشد.

داوودنژاد در پایان گفت: برخی بر این عقیده‌اند که اکران آنلاین با اکران در سالن‌های سینما در تناقض و به نوعی آسیب‌‌زننده است اما این دو با هم هیچ مغایرتی ندارند و حتی می‌توانند یکدیگر را تقویت کنند. هر اتفاقی که به افزایش مخاطبان سینما کمک کند، اتفاقی پسندیده است و میزان تولیدات به تبع آن بالا می‌رود و برای سینما داران امکان انتخاب و بالا بردن کف فروش هم بیشتر می شود و به این ترتیب نتیجه اجتناب‌ناپذیر توسعه اکران آنلاین توسعه سالنها و رونق سینماسازی نیز خواهد بود.