به گزارش برنا؛ بسیاری از ما زمانی که شروع به خواندن درس می کنیم ، خیلی زودتر از کارهای دیگر خسته می شویم و تمرکز خود را روی کلمات و عبارت از دست می دهیم. اگر شما هم جزء این دسته از افراد هستید و نمی دانید که دلیل این خستگی هنگام درس خواندن چیست؟
دلایل خستگی حین درس خواندن و مطالعه
1. مطالعه بی وقفه
آیا می دانستید که مطالعه مداوم بدون هیچ وقفه ای ذهن شما را خسته می کند و باعث می شود که تمرکزتان را از دست بدهید؟ زمانی که چنین اتفاقی می افتد، احساس می کنید که کلمات در مغز شما در حال شنا کردن هستند و هیچ چیز نمی فهمید و همه چیز در ذهن شما بی ربط قرار گرفته است. علت آن این است که مغز انسان فقط دو درصد از وزن بدن را تشکیل می دهد اما 20 درصد انرژی مصرف می کند هر چقدر بیشتر از مغز استفاده کنید، انرژی بیشتری مصرف می شود و در نتیجه گلوکز کمتری در خون به نواحی دیگر بدن می رسد و احساس خستگی شدید بعد از چند ساعت فکر و مطالعه، به شما غلبه می کند. راه حل مناسب این است که غذاهای مناسب و مقوی بخورید تا بتوانید مدت زمان بیشتری دوام بیاورید.
2. کمبود مواد مغذی در بدن
بسیاری از افراد در دوران امتحانات دیگر به وعده های غذایی توجه نمی کنند و تمرکز خود را روی مطالعه می گذارند. سه وعده روزانه شما نباید موادی که سوخت و انرژی بدن را تأمین می کنند را کم داشته باشند. پس بهتر است در این دوران از مواد فرآوری شده مثل ماکارونی یا فست فود استفاده نکنید که انرژی شما را از بین می برد.
غذاهایی را بخورید که برای ذهنتان مفید است و توانایی تمرکز و حافظه را بالا می برد. مثلاً میوه هایی مثل تمشک آبی یا دانه کدو تنبل گزینه های مناسبی هستند. ماهی سالمون، سویا و دانه چیا نیز انرژی کافی را به بدن شما می دهد و همچنین مصرف نان با غلات کامل بسیار مفید است.
3. مشکلات در محیط مطالعه
حتماً می دانید فضایی که در آن مطالعه می کنید، بسیار مهم است. مثلاً نباید در تختخواب درس بخوانید، زیرا همش خوابتان می گیرد و تمرکز 100 درصدی نخواهید داشت. همچنین باید به راحتی جایی که در آن مطالعه می کنید، هم دقت داشته باشید. بعضی از افراد عادت دارند که حین مطالعه موسیقی پخش می کنند. موسیقی که انتخاب می کنید، نباید روند شما را کند کند. پس اگر احساس می کنید که اشکال از محیط مطالعه است، سعی کنید یک محیط تازه تر را ایجاد کنید. مثلاً این دفعه می توانید مطالعه کردن در کافه یا مطالعه در یک محیط کاملاً ساکت یا در کتابخانه را امتحان کنید.
4. خستگی مزمن
اگر احساس می کنید در کنار خستگی هنگام درس خواندن، رفتارهای شما هم تغییر کرده است، باید به دنبال علت های جدیدتر باشید. شاید اخیراً به غیر از درس خواندن از انجام فعالیت های دیگر هم زود خسته می شوید. احتمالاً دچار استرس یا خستگی مزمن شده اید که انرژی جسمی روحی و ذهنی شما را می گیرد و در نتیجه به اندازه کافی برای درس خواندن انگیزه ندارید.
5. تمرکز روی موارد منفی
آیا در شرایط سختی به سر می برید و همیشه سناریوهای منفی در ذهنتان وجود دارد؟ زمانی که همیشه به آینده فکر کنید و افکار منفی را در ذهنتان ایجاد کنید، یک استرس غیرضروری وارد بدن شما می شود و ذهنتان را درگیر می کند و انرژی ذهنی را می گیرد. بیش از حد فکر کردن به موارد منفی و استرس زا باعث می شود که دیگر برای کارهایی مثل درس خواندن انرژی نداشته باشید. سعی کنید همیشه در کنار جنبه های منفی، جنبه های مثبت را هم ببینید.
6. سر حال نبودن از لحاظ جسمی
شاید مشکلی در جسم شما وجود داشته باشد که باعث شده از لحاظ ذهنی خسته باشید، احساس بیماری می کنید و یا به مکمل هایی درباره افزایش انرژی در بدن خود نیاز دارید از این موارد را نادیده نگیرید و تا جایی که می توانید جسم خود را تقویت کنید تا بتوانید حین درس خواندن نیز وضعیت بهتری داشته باشید.
راهکارهایی برای مقابله با خستگی حین درس خواندن
1. مصرف رژیم غذایی سالم
غذاهایی که چربی بالا دارند، شما را خواب آلوده و سنگین می کنند. پس برای جلوگیری از این حس خستگی در حین مطالعه؛ یک رژیم غذایی مناسب و سرشار از مواد مغذی مصرف کنید. مخصوصاً غذاهایی که فیبر دارند و میوه و سبزیجات در آن ها به کار رفته است و پروتئین های سالم دارند که می توانند به افزایش انرژی شما حین درس خواندن کمک کنند.
2. خواب مناسب
علت اصلی خواب آلوده شدن هنگام درس خواندن، این است که شما شب ها به اندازه کافی نمی خوابید. باید 7 الی 8 ساعت خواب شبانه داشته باشید تا هنگام روز احساس خواب آلودگی نکنید.
3. چرت روزانه
حتی اگر شب هم نتوانستید به اندازه کافی بخوابید، می توانید با یک چرت کوتاه روزانه، انرژی خود را دوباره بازیابی کنید و سرحال تر باشید.
4. نوشیدن آب کافی
یکی از دلایلی که شما هنگام مطالعه خواب آلوده می شوید، این است که بدنتان دچار خشکی و کم آبی شده است. کم آبی عاملی برای از دست دادن انرژی است. پس در روز 2 لیتر آب بنوشید تا این حس خواب آلودگی از شما دور شود.
5. فعالیت داشتن
یکی از مواردی که باعث می شود حین درس خواندن دوباره سرحال شوید ، این است که از جای خود بلند شوید، کمی حرکت کنید و فعالیت جسمی کوتاهی داشته باشید تا دوباره جریان خون در بدن شما افزایش پیدا کند . 10 دقیقه پیاده روی معمولی، حتی در داخل خانه دوباره شما را سرحال می کند.
6. درس نخواندن پشت سر هم
بسیاری از افراد عقیده دارند که شما باید 5 تا 6 ساعت پشت سر هم درس بخوانید ،غیر ممکن است که در این دوران تمرکز خود را از دست ندهید. پس چند وقت یک بار از جای خود بلند شوید. یک ورزش تنفسی انجام دهید و بعد از هر دو ساعت تقریبا 20 دقیقه استراحت کنید تا ریکاوری شوید.
7. بلند بخوانید و بنویسید
خواندن با صدای بلند باعث می شود که شما انگیزه بیشتری داشته باشید تا به درس خواندنتان ادامه دهید. همچنین باعث می شود که از خواب آلودگی جلوگیری کنید و در کنار آن یک برگه داشته باشید و نکات مهم را حین خواندن یادداشت کنید.
8. تغییر موضوع مورد مطالعه
گاهی اوقات اگر بخواهید فقط یک موضوع یا فصل درسی را در مدت زمان طولانی مطالعه کنید، خواب آلوده می شوید. پس حتما موضوعات متنوع انتخاب کنید و روی آن ها تمرکز داشته باشید تا ذهن شما دچار یکنواختی نشود.
9. راحتی بیش از حد هنگام مطالعه
یکی از دلایل اصلی خواب آلوده شدن حین مطالعه این است که بیش از حد راحت باشید. نکته اصلی این است که در رختخواب خود درس نخوانید. محیط مطالعه را مخصوص محیط مطالعه کنید و با محیط خواب و راحتی جدا کنید. ترجیحا بهتر است که پشت میز و صندلی بنشینید و خودتان را صاف و سرحال نگه دارید. حتی می توانید هر روز فضای مطالعه را تغییر دهید تا تنوع بیشتری را احساس کنید اما جایی که در آن درس می خوانید، نباید بیش از حد راحت باشد.
10. شستن صورت
یکی از مهم ترین بخش ها برای حس سرحالی این است که یکبار صورتتان را بشویید تا حالت خواب الودگی در شما از بین برود. این یکی از بهترین متد ها برای کاهش خواب آلودگی است. همچنین می توانید دندانتان را هم مسواک بزنید تا ببینید که سرحالی شما افزایش پیدا کرده است یا خیر.
11. صحبت کردن با خود
صحبت کردن با خود، شاید یک ایده احمقانه به نظر برسد اما می توانید در طول جلسات مطالعه برای بیدار ماندن با خودتان صحبت کنید. مثلا به خودتان بگویید:خوب اکنون باید مطالعه کنم و مقدار کمی از آن را انجام دادم. حالا می توانم به سراغ درس دیگر بروم " این جملات و عبارات تاکیدی باعث می شود که اعتماد به نفس شما افزایش پیدا کند و تمرکز بیشتر و انگیزه بالاتری داشته باشید.
12. مراقبت از چشم ها
گاهی اوقات اصلاً وقت ندارید و می خواهید فقط مطالعه کنید اما لوازم دیجیتالی حواس شما را پرت می کند و چشمان شما را خسته می کند. پس برای این که از خستگی چشمان خود جلوگیری کنید، بهتر است که این لوازم را از خودتان دور کنید اما اگر مجبور هستید که درس خود را از روی گوشی یا لپ تاپ بخوانید، هر 20 دقیقه یک بار به خودتان استراحت دهید، چشمان خود را ببندید و سعی کنید به فضای دیگری نگاه کنید تا خستگی چشم هایتان از بین برود.
13. جویدن آدامس
جویدن آدامس برای سلامت دندان مناسب نیست اما می توانید هنگام خستگی و خواب آلودگی حین مطالعه از آن استفاده کنید زیرا زمانی که دهان شما در حال فعالیت باشد ، حس خواب آلودگی نیز از شما دور خواهد شد.
14. مصرف نوشیدنی های کافئین دار
مصرف نوشیدنی های کافئین دار انرژی شما را افزایش می دهد. البته که مصرف بیش از حد کافئین برای سلامتی مضر است و در روز نباید بیش از 500 الی 600 میلی گرم کافئین مصرف کنید اما برای جلوگیری از خواب آلودگی می توانید آن را جزء راهکارهای پیشنهادی در نظر بگیرید.
15. مطالعه به همراه دیگران
اگر تنها مطالعه نکنید، قطعا شانس شما برای دیرتر خسته شدن بالاتر است. مطالعه گروهی به همراه دوستان گاهی اوقات باعث حواس پرتی می شود اما اگر به این حواس پرتی غلبه کنید، احتمالاً دیرتر خسته می شوید زیرا یک نوع حس رقابت در شما ایجاد می گردد و از سوی دیگر انگیزه می گیرید. همچنین می توانید از یکدیگر امتحان کوچک هم بگیرید.
17. استفاده از موسیقی
می توانید یک موسیقی ملایم مخصوص مطالعه را پلی کنید تا تعادل امواج ذهنی در شما افزایش پیدا کند و تمرکز بیشتری داشته باشید. مراقب باشید که ریتم موسیقی آرامش بخش باشد و بتواند شما را بیدار نگه دارد.
17. ماساژ
زمانی که احساس کردید بیش از خواب آلوده هستید، به خودتان یک استراحت کوتاه بدهید و پنج ناحیه مرکزی روی بدن خود را فشار دهید. این نواحی شامل بالای سر، پشت دست، زیر زانو، بالای پشت گردن و کف پا است. همچنین می توانید در فضای مجازی ویدیو های مخصوص به ماساژ این پنج نقطه را ببینید و آن را اجرا کنید.