
فاطمه مرادخانی: با گذشت بیش از نیمی از سال ۲۰۲۵ اخراج در صنایع فناوری به صورت فزایندهای گسترش پیدا کرده است که هوش مصنوعی در این میان نقش اصلی را ایفا میکند.
در سال ۲۰۲۵، بازار کار جهانی شاهد تحولی عمیق و غیرقابل انکار بوده است. اخراج کارمندان در صنایع فناوری بهطور چشمگیری افزایش یافته و همزمان، هوش مصنوعی بهعنوان عامل اصلی این تغییرات مطرح شده است. مدیران فناوری و کسبوکارها در سراسر جهان بر این باورند که هوش مصنوعی بهطور فزایندهای نقش نیروی انسانی را در برخی از صنایع و وظایف کمرنگ کرده و موجب شده است که نیاز به استخدام و نگهداری نیروی انسانی کاهش یابد. در این گزارش، به بررسی عواملی که موجب افزایش اخراجها شده و تأثیرات آن بر بازار کار و زندگی حرفهای کارمندان میپردازیم.
افزایش اخراجها در سال ۲۰۲۵
اخراج کارمندان در سال ۲۰۲۵ بهطور بیسابقهای سه برابر شده است. بسیاری از تحلیلگران اقتصادی این روند را به پیشرفتهای سریع و همهگیر در فناوریهای هوش مصنوعی مرتبط میدانند. برای مثال مارک بنیوف، مدیرعامل Salesforce اعلام کرد:۵۰ درصد از وظایف این شرکت از طریق هوش مصنوعی انجام میشود. در همین راستا، هزاران نفر از کارکنان این شرکت اخراج شدند. دیگر شرکتهای بزرگ فناوری نیز به همین روند پیوستهاند و اخراجهای گستردهای را در دست اجرا دارند. این روند بهویژه در شرکتهایی که از هوش مصنوعی برای اتوماسیون وظایف استفاده میکنند، مشاهده میشود.
هوش مصنوعی و تغییرات در نیروی کار
بسیاری از مشاغل که بهطور سنتی نیازمند نیروی انسانی بودند، اکنون توسط هوش مصنوعی انجام میشوند. در این زمینه، استارتاپهای بزرگ مانند Builder.ai از هند بهطور چشمگیری از نیروی انسانی خود کاسته و آن را با سیستمهای هوش مصنوعی جایگزین کردهاند. این شرکت، که روزگاری با حمایت مایکروسافت و سافتبنک به یکی از بزرگترین استارتاپها تبدیل شده بود، اکنون تمامی کارکنان خود را اخراج کرده است. همچنین، استارتاپ Dukaan در هند، با استفاده از هوش مصنوعی توانسته است ۹۰ درصد از تیم پشتیبانی خود را کاهش دهد و به جای آن از یک چتبات هوش مصنوعی استفاده کند که قادر است امور را در تنها ۳ دقیقه انجام دهد، در حالی که قبلاً این کار بیش از ۲ ساعت زمان میبرد.
چالشها و فرصتها
اگرچه استفاده از هوش مصنوعی در بسیاری از صنایع مزایای زیادی بهدنبال دارد، مانند کاهش هزینهها و افزایش کارایی اما این روند چالشهای بزرگی را نیز برای نیروی کار به همراه دارد. یکی از بزرگترین نگرانیها، کاهش فرصتهای شغلی در صنایع مختلف است. بسیاری از کارمندان که وظایفشان اتوماسیون شدهاند، با مشکل بیکاری مواجه شدهاند. این موضوع بهویژه در بخشهایی که کارهای تکراری و روتین انجام میدهند، بیشتر احساس میشود. از سوی دیگر، ایجاد فرصتهای شغلی جدید در زمینههای مرتبط با هوش مصنوعی و تکنولوژیهای نوین میتواند بهعنوان یک فرصت مهم مطرح شود، به شرطی که نیروی کار قادر به کسب مهارتهای جدید و انطباق با تغییرات باشد.
تأثیرات بلندمدت بر بازار کار
از آنجا که بسیاری از صنایع به سمت دیجیتالی شدن و استفاده از هوش مصنوعی پیش میروند، نیاز به نیروی انسانی با مهارتهای پیشرفتهتر و توانایی کار با تکنولوژیهای نوین بیشتر از گذشته خواهد شد. برای مثال، نیاز به متخصصان داده، مهندسان هوش مصنوعی و تحلیلگران سیستمهای پیچیده در آینده افزایش خواهد یافت. این تغییرات باعث خواهد شد که بسیاری از کارمندان فعلی بهدلیل نداشتن مهارتهای لازم، از بازار کار کنار بروند. به همین دلیل، دولتها و شرکتها باید بهطور جدی به آموزش و بهروزرسانی مهارتهای نیروی کار توجه کنند تا از پیامدهای منفی این تغییرات جلوگیری کنند.
تاثیر هوش مصنوعی در سیاستگذاریهای دولتی
ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس، اخیراً اعلام کرد: هوش مصنوعی باید بهعنوان یک ابزار تصمیمگیری در استخدام و اخراج کارمندان دولتی بهکار گرفته شود. این اقدام در راستای بهینهسازی ساختارهای دولتی و کاهش هزینهها انجام میشود. استفاده از هوش مصنوعی در تصمیمگیریهای دولتی میتواند کارآمدی فرآیندهای دولتی را افزایش دهد، اما همزمان چالشهایی را در زمینه حفظ عدالت و شفافیت در این تصمیمات ایجاد خواهد کرد.
هوش مصنوعی بهطور جدی در حال تغییر بازار کار است. این تغییرات ممکن است منجر به بیکاری گستردهای در برخی صنایع شود، اما در عین حال فرصتهای جدیدی برای ایجاد مشاغل در بخشهای نوین فناوری فراهم خواهد آورد. در این راستا، نیاز به سیاستهای حمایتی برای کمک به نیروی کار در تطبیق با این تغییرات، آموزش مهارتهای جدید و افزایش توانمندیهای انسانی بیش از پیش احساس میشود. هوش مصنوعی نهتنها فرصتی برای افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها فراهم کرده است، بلکه چالشی جدی برای آینده نیروی کار و سیاستگذاریهای دولتی بهوجود آورده است.
انتهای پیام/