حمایت معنوی کلید شکوفایی صنعت است نه تسهیلات میلیاردی/ تولید ۱۰ محصول فناور دام و طیور در شرق کشور
زهرا وجدانی: صنعت خوراک دام و طیور در ایران طی سالهای اخیر با چالشها و فرصتهای متعددی روبهرو بوده است. رشد جمعیت، افزایش تقاضای محصولات پروتئینی، ضرورت کاهش وابستگی به واردات و تقویت امنیت غذایی کشور همگی اهمیت توسعه دانشبنیان و بومیسازی فناوریها را در این حوزه دوچندان کرده است. در این میان فعالان فناور نقش کلیدی در ایجاد تحول و ارتقای کیفیت و کاهش هزینهها ایفا میکنند.
در همین راستا، محمدرضا خبیری نوغانی، کارآفرین و فناور حوزه خوراک دام و طیور در گفتوگویی با خبرنگار علمی برنا به روند فعالیتها، دستاوردها، چالشها و چشمانداز توسعه این صنعت پرداخت.
آغاز فعالیت و مسیر توسعه
خبیری نوغانی در تشریح آغاز فعالیت خود میگوید: فعالیت من از سال ۱۳۶۸ در حوزه مکملها آغاز شد و اولین کار ما در زمینه افزودنیها و مکملهای خوراک دام و طیور بود. در استان خراسان رضوی نخستین واحدی بودم که این کار را شروع کردم و امروز با توجه به ساختار هلدینگ، چهار شرکت زیرمجموعه داریم که علاوه بر تولید خوراک و مکمل دام، تولید خوراک آبزیان را نیز در دستور کار داریم. هدف ما کمک به صنعت دام، طیور و آبزیان کشور است.
این مسیر توسعه نشاندهنده رویکرد سیستماتیک و بلندمدت او در ایجاد ظرفیتهای فناورانه برای پاسخگویی به نیازهای ملی است.
حرکت به سوی دانشبنیان شدن
در پاسخ به پرسشی درباره روند دانشبنیان شدن، خبیری نوغانی با اشاره به محصولات شرکت خود اظهار میکند: محصولات ما در دو گروه عمده شامل محصولات دامی (مکملهای دامی سفارشی گاو شیری، مکمل دام سبک، پیشمخلوطهای ۵ و ۱۰ درصد) و محصولات طیور (پرمیکسها و مکمل مرغ مادر، گوشتی، تخمگذار و کنسانتره مرغ مادر، گوشتی و تخمگذار) و همچنین خوراک حیوانات آزمایشگاهی مانند موش، رت، خرگوش و خوکچه هندی است.
همچنین در حال حاضر ما با محصول توکسین بایندر خود مسیر دانشبنیان شدن را طی میکنیم که مسئولیتش با تیم تحقیق و توسعه شرکت است و این فرایند در حال تکمیل است.
این پاسخ نشان میدهد که شرکت خبیری نوغانی علاوه بر تولید، بر تحقیق و توسعه و ایجاد ارزش افزوده علمی تمرکز دارد.
دستاوردهای فناورانه و پروژههای شاخص
به گفته این کارآفرین، مجموعه تحت مدیریت او تاکنون دستاوردهای متعددی داشته است: ما با توجه به شرایط موجود در پارک علم و فناوری خراسان رضوی دفتر داریم و اخیرا به عنوان دومین شرکت برتر این پارک شناخته شدیم. نزدیک به ۱۰ محصول فناور داریم که به صنعت کمک زیادی کرده و با قیمت نصف محصولات خارجی توانستهایم آنها را بومیسازی کنیم.
این دستاوردها نه تنها موجب کاهش وابستگی به واردات شده بلکه امکان رقابت با محصولات خارجی را نیز فراهم کرده است.
مزیت رقابتی محصولات داخلی
در ادامه گفتوگو، خبیری نوغانی در توضیح مزایای محصولات خود نسبت به نمونههای خارجی میگوید: چند سالی است که کشور به سمت تولید محصولات دانشبنیان و کاهش واردات حرکت کرده است، چه از طریق مهندسی معکوس و چه ارتقاء فناوری. این مسیر هنوز نوپاست؛ در حالی که در اروپا ۴۰ تا ۵۰ سال است که در این حوزه سرمایهگذاری شده. برای اینکه این اتفاق در کشور ما نیز بیفتد باید مدیران دولتی کمک کنند. بخش بزرگی از این کمکها جنبه معنوی دارد.
او با اشاره به فاصله تاریخی کشور با کشورهای توسعهیافته، ضرورت حمایت هدفمند و سیاستگذاری درست را برای کاهش این شکاف یادآور میشود.
اهمیت حمایت معنوی و تسهیل بروکراسی
خبیری نوغانی در پاسخ به پرسشی درباره ماهیت حمایتهای معنوی توضیح میدهد: ما در استان خودمان شرایطی داریم که میتوانیم محصولات بیشتری تولید کنیم، اما برای انجام این اقدام حتماً به یاری مدیران صنعتی استان نیاز داریم.
او در پاسخ به این که آیا منظورش تسهیلات مالی است یا خیر، میگوید: تسهیلات مالی نه، تسهیلات روندی بیشتر مطالبات ماست. ما بیشتر از مسائل مالی درگیر بروکراسیهای اداری و روند کند این بخش هستیم. در استانهایی مثل تهران شاید این مشکلات کمتر باشد، اما در شهرستانها روندها همچنان کند انجام میشود. ما نیاز به حمایت معنوی داریم یعنی بروکراسی را کم کنند و به شرکتهای فعال در این حوزه بها دهند. همچنین به جوانان بها بدهند؛ جوانهای ما میتوانند اتفاقات خوبی رقم بزنند و نباید اجازه دهند دلسرد شوند یا به مهاجرت فکر کنند. این بستر باید فراهم شود تا آنها در کشور بمانند و کار کنند.
بزرگترین چالش؛ بروکراسی اداری
در پاسخ به این پرسش که آیا بزرگترین مشکل خود را بروکراسی اداری میدانند، خبیری نوغانی تأکید میکند: واقعاً همین طور است. مشکل بخش ما در درجه اول بروکراسی و در درجه دوم مسائل مالی است. حمایتهای معنوی همان کاهش بروکراسیها و تسهیل روندهاست. اگر این حمایت معنوی انجام شود، اتفاقات خوبی رقم میخورد. تاکید میکنم که اگر مشکلات مرتفع شود ما در تولید فناوری به خصوص خوراک دام میتوانیم بهتر عمل کنیم. ظرفیت این کار در کشور واقعاً وجود دارد.
نگاه کلان به کشاورزی و صنعت دام
او با انتقاد از جایگاه مغفول بخش کشاورزی در کشور میگوید: با توجه به سرمایهگذاریهایی که در کشور شده، زمانی میگفتند کشاورزی دومین صنعت بعد از نفت است، اما متأسفانه کشاورزی و صنعت همیشه مغفول مانده است. یکی از مشکلات این است که نگاه به کشاورزی و صنایع وابسته نگاه دوم است، بعد از صنایع دیگر.
خبیری نوغانی با اشاره به فعالیت نزدیک به ۴۰ ساله خود در این صنعت ادامه میدهد: من همیشه حامی دانشگاه بودهام. دوستان در استان خراسان میدانند که در حوزه دانشبنیان، شرکت من حتی از پایاننامههای دانشگاهی حمایت کرده است.
ضرورت نگاه حمایتی به امنیت غذایی
او در بخش دیگری از گفتوگو با تاکید بر لزوم تغییر رویکردها میافزاید: به نظر من راهی جز نگاه ویژه به کشاورزی و آبزیان نداریم تا بتوانیم از شرایط بحرانی کشور عبور کنیم. نگاه باید نگاه حمایتگری باشد. حمایت باید به گونهای باشد که شرایط را تسهیل کند تا بخش کشاورزی و زیرشاخههای آن بتوانند عملکرد خوبی داشته باشند. ما باید به گونهای عمل کنیم که در امنیت غذایی کشور کمک کنیم. این پتانسیل واقعاً در کشور وجود دارد و فرهیختگان ما میتوانند بهترینها را برای کشور رقم بزنند.
گفتوگو با محمدرضا خبیری نوغانی نشان میدهد که صنعت خوراک دام، طیور و آبزیان ایران ظرفیت بالایی برای رشد و توسعه دارد؛ ظرفیتی که با اتکا به دانشبنیان، بومیسازی فناوریها و حمایتهای معنوی قابل بالفعل شدن است. مهمترین چالش این حوزه نه صرفاً کمبود منابع مالی، بلکه کندی بروکراسی و نبود حمایتهای غیرمالی کارآمد به خصوص در استانهای کوچکتر و شهرستانها است.
این فعال فناور با نزدیک به چهار دهه تجربه تأکید دارد که برای ارتقای امنیت غذایی کشور باید نگاه سیاستگذاران به بخش کشاورزی و صنایع وابسته تغییر کند و حمایتها به سمت تسهیلگری و اعتماد به توان علمی و عملی جوانان سوق یابد. چنین رویکردی میتواند نه تنها وابستگی به واردات را کاهش دهد بلکه ایران را به یکی از پیشروان منطقه در صنعت خوراک دام و طیور تبدیل کند.
حال این پرسش مطرح میشود، با توجه به ظرفیتهای گسترده علمی و فناورانه کشور چه راهبردهای عملی میتواند بروکراسی را بکاهد و حمایتهای معنوی را تقویت کند تا صنعت خوراک دام، طیور و آبزیان به جایگاه شایسته خود برسد؟
انتهای پیام/
