شهرام خرازیها، منتقد سینما و تلویزیون، در گفتوگو با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، اظهار داشت: ردهبندی سنی فیلمهای سینمایی در همه جای دنیا جنبه توصیهای دارد و در قانون به شکلی است که اجرای آن با برخورد مأموران قانون انجام نمیشود. ردهبندی سنی یک مطالبه از سوی مردم و در واقع مخاطبان است تا بتوانند انتخاب مناسب و درستی برای مشاهده فیلم مطلوبشان داشته باشند.
خرازیها خاطرنشان کرد: بارها خانوادهها با ناراحتی و گلایه از سینما خارج میشدند و این نارضایتی منجر به بیاعتمادی مخاطبان از سینما میشد و با ردهبندی سنی فیلمها این اتفاق دیگر رخ نمیدهد و اگر یک خانواده به درجهبندی بیتفاوت باشد و به دیدن فیلم برود تمام مسئولیت آن با خودش است. ردهبندی سنی فیلمها در کشور ما خیلی دیر اتفاق افتاده و امروز که در واقع در مرحله جنینی آن هستیم میتواند قدم بزرگی در راستای رسیدگی به مطالبات پدرها و مادرها باشد.
وی افزود: در همه جای دنیا چند مسأله جزو معیارهای مردم برای انتخاب فیلمهای سینمایی هستند که یکی از آنها نقد فیلم است. برخی مخاطبان با مراجعه به نقدی که منتقدان بر فیلمها دارند فیلمها را انتخاب میکنند اما در ایران این روند در انتخاب فیلمها از سوی مخاطبان چندان وجود ندارد و مخاطبان برای انتخاب فیلم به نقدها مراجعه چندانی ندارند و اصلاً پدیده نقد را نمیشناسند. اما از آنجا که مناسب بودن محتوا برای خانواده اهمیت دارد درجهبندی سنی میتواند گزینهای برای انتخاب فیلمها باشد.
این منتقد در ادامه گفت: در سینمای ایران که قطعاً صحنههای مستهجن جایی در فیلمها ندارند درجهبندی فیلمها فقط در رده گروههای کودک و نوجوان وجود دارد. سینمای ایران که فاقد صحنههای برهنگی است فیلمهایش قطعاً فاقد رده سنی «+18» خواهد بود و ردهبندی در سطح بزرگسالان در سینمای ایران وجود ندارد. در همه کشورها این درجهبندی سنی تاریخچهای عظیمتر دارد و در کشور ما این اتفاق به تازگی رخ داده و به همین دلیل قضاوت در این زمینه بسیار زود است. بهتر است رسانهها منتظر باشند تا نتیجه این اتفاق را ببینیم و سپس مورد قضاوت قرار دهیم.
خرازیها اظهار داشت: معیار انتخاب ردهبندی فیلمها بر میزان تأثیری است که بر کودکان و نوجوانان میگذارد. سازمان سینمایی با در نظر گرفتن درجهبندی سنی فیلمها به یکی از مسئولیتهای اصلی خود عمل کرده است. قطعاً دیدن یک فیلم به تنهایی نمیتواند تأثیر چندانی بر روحیه و رفتارهای یک کودک یا نوجوان داشته باشند اما اگر این روند بیشتر شود و یک نوجوان یا کودک بارها شاهد فیلمهای خشن باشد صحنههای خشونتآمیز این فیلم تأثیر مخربی در ذهن فرد میگذارد و منجر به بروز رفتارهایی در فرد میشود که در سادهترین آنها میتوان به شبادراری یا اختلال خواب اشاره کرد. قطعاً ردهبندی سنی در سینمای ایران با توجه به فیلمهایی که اکران میشوند همانند دیگر کشورها نیست.
وی افزود: کارشناسان و روانشناسان هستند که میزان درجهبندی فیلمها را مشخص میکنند و من با نگاهی به گروه کارشناسانی که برای ردهبندی فیلمها مشخص شدهاند احساس میکنم با توجه به رزومه این افراد، انتخابها مناسب بوده و اکثر این افراد تخصص لازم در این زمینه را دارند. درجهبندی سنی هر چند که نمیتواند یک قانون اجباری برای افراد باشد اما قطعاً در این شرایط میتوان به اکران برخی فیلمهای توقیف شده امیدوار بود. درجهبندی سنی در برخی مواقع جنبه تبلیغاتی دارد و پیش از این دیدهایم که برخی فیلمها با توقیف از سوی بعضی از سازمانها و نهادها با استقبال بیشتری مواجه شدهاند. همانطور که عنوان کردم اجرای این قانون نمیتواند اجباری باشد و بیشتر جنبه توصیهای دارد.
خرازیها تأکید کرد: در دیگر کشورهای دنیا ردهبندی به شکلهای مختلفی اعمال میشود. وقتی ردهبندی انجام میشود برخی فیلمها که شاید در رده «+18» قرار میگیرند سینماهای کمتری به آنها تعلق میگیرد حتی مجبور به پرداخت مالیات بیشتری هستند. قطعاً امروز که دهکده جهانی تحقق پیدا کرده درجهبندی سنی نمیتواند جنبه محدودیتی چندانی داشته باشد و یک نوجوان که سنش کمتر از 15 سال است میتواند به راحتی به یک فیلم «+15» دسترسی داشته باشد اما به دلیل چنین وضعیتی نمیتوان ردهبندی سنی را کنار بگذاریم چرا که حداقل میتواند در برخی موارد کمک کند و به نوعی در انتخاب برخی مخاطبان تأثیرگذار باشد.