به گزارش برنا، در این کتاب سعی او در به تصویر کشیدن طبیعت گرایانه از زندگی طبقه متوسط ایرلندی در سالهای اولیه و بیستم قرن بیستم در دوبلین و اطراف آن می پردازند. این داستان ها زمانی نوشته شده اند که ناسیونالیسم ایرلندی در اوج خود بود و در جستجوی یک هویت ملی و هدف نهایی بود. در چهارراه تاریخ و فرهنگ ، ایرلند با ایده ها و تأثیرات متناقض گوناگون روبرو شده است. آنها بر ایده ی جویس به مثابه یک حماسه تمرکز می کنند: لحظه ای که یک شخصیت تجربه فهم زندگی یا اشراق را در زندگی خود تجربه می کند ، و فکر فلج شدن ایرلندی که جویس احساس می کرد ناسیونالیسم و پیشرفت فرهنگی راه رکود را طی میکند ، دوبلین را در قلب این جنبش عقب مانده قرار می دهد. بسیاری از شخصیت های دوبلینی ها بعدا در نقش های جزئی در رمان «اولیس» جویس ظاهر می شوند. داستان های اولیه این مجموعه توسط شخصیت های کودک روایت می شود و با ادامه داستان ها ، با زندگی و نگرانی افراد پیر به تدریج روبرو می شوند. این مطابق با تقسیم سه جانبه جویس به مجموعه کودکی ، نوجوانی و بلوغ است.
داستانهای آغاز کتاب با داستان مردگان در پایان کتاب تفاوت صوری زیادی دارد، و هرچند که این داستانها احتمالا به ترتیب دقیق نوشته شدن آنها چاپ نشده است ولی دست کم چهار یا احتمالا پنج مرحله از مراحل تکاملی داستان نویس را نشان می دهد.
این مجموعه بنا به دلایل بسیار زیادی شروع می شود ، از زبان نفیس ، کلی بودن ویژگی دوبلین آن - و این حس به خواننده اعطا می شود که هر داستان به نوعی فراتر از حرف آخر خود است.
دوبلینیها حاوی پانزده تصویر از زندگی در پایتخت ایرلند است. جویس کودکان و بزرگسالان طبقه متوسط را زیر ذرهبین قرار میدهد، افرادی مانند خدمتکاران، کارمندان دفتری، مدرسین موسیقی، دانشآموزان، مغازهداران و بازرگانان بدشانس. نویسنده این مجموعه را مانند آیینهای ترسیم کرده است که ایرلندیها میتوانند خودشان را در آن مشاهده و بررسی کنند. در اکثر این داستانها جویس از راوی از داستان مجزاست اما با آگاهی و احاطه بسیار زیاد این زندگیها را با جزئیات کامل و دقیق برای خواننده به تصویر میکشد. به جای پیرنگهای پیچیده، این داستانها طرحی از موقعیتهای روزانه دارند که اتفاق خاصی را در بر ندارند؛ یک پسر به بازار میرود، یک زن برای جشن عید شیرینی میخرد، یک مرد پس از مدتها دوستی را ملاقات میکند و نوشیدنی مینوشند… این موضوعات ممکن است به نظر عمیق نرسد اما شخصیتها به شدت پرداخته شده هستند.
داستانهای دوبلینیها مشاهده قوی از خانهها، قلبها و افکار مردمی که زندگی آنها به واسطهی فضا و روح دوبلین به هم پیوسته هستند. شخصیت یکی از داستانها ممکن است نامی از شخصیت یک داستان دیگر ببرد و داستانها معمولا زمینههای مشترکی دارند. این ارتباطات باریک، حس تجربه مشترک را میسازند و نقشهای از زندگی دوبلین را برمیانگیزد که بعدها جویس در آثار بعدی خود بارها به آن رجوع میکند. زمینههای غالب در داستانهای دوبلینیها، زندان روزمرگی، تمایل به گریز و تقابل بین مرگ و زندگی هستند.
بخشهایی از کتاب:
” خانم از او پرسید: چرا افکار خود را منتشر نمی کند؟ آقای دافی گفت: چرا منتشر کند؟ برای این که با جمله پردازهایی که قدرت شصت ثانیه فکر کردن ندارند، مقابله کند؟ برای این که خود را مورد انتقاد طبقه متوسطی کند ذهن قرار دهد که اداره اعتقادات اخلاقی خود را به اختیار پلیس گذاشته و هنر های دستی و موسیقی را به صاحبان تماشاخانه سپرده است؟ “