فناوری DSC بومی پشت کیفیت محصولات پلیمری/ تامین مواد اولیه مانع جدی تجهیزات دانشبنیان
مهدی حسینی، کارشناس آزمایشگاه شرکت صناف آریا در حاشیه نمایشگاه ایرانساخت در گفتوگو با خبرنگار علمی برنا از فعالیتها، محصولات و چالشهای این شرکت دانشبنیان سخن گفت.
به گفته وی این شرکت دانشبنیان بهطور تخصصی در حوزه طراحی، تولید و کالیبراسیون دستگاههای تست پلیمر و تجهیزات کنترل کیفیت مواد مصرفی صنایع فعالیت میکند و صفر تا صد فرآیند تولید محصولات دستگاهی آن در داخل شرکت انجام میشود.
معرفی دستگاه آنالیز حرارتی DSC
به گزارش برنا، حسینی افزود: این شرکت فناور در نمایشگاه ایرانساخت با دستگاه آنالیز حرارتی یا Differential Scanning Calorimeter (DSC) حضور دارد؛ دستگاهی که کاربرد اصلی آن در صنعت پلیمر است. این دستگاه یک تست حرارتی انجام میدهد و طیفی از جریان گرما بر حسب دما ارائه میکند که از طریق آن میتوان دمای ذوب و دمای انتقال شیشهای پلیمرها را بهدست آورد؛ دو مولفه بسیار مهم در شناسایی و آنالیز مواد پلیمری.
این فعال فناور با اشاره به قابلیتهای فنی این دستگاه گفت: دستگاه DSC تولیدی این شرکت مطابق با استانداردهای بینالمللی ASTM D۵۸۸۵، ASTM D۳۴۱۸-۲۱، ASTM D۳۸۹۵، ISO ۱۱۳۵۷ و EN ۷۲۸ طراحی شده است. نرخ حرارت آن در بازه ۱ تا ۴۰ درجه سانتیگراد در دقیقه قرار دارد و دقت اندازهگیری دما برابر با ۰.۱± درجه سانتیگراد و دقت اندازهگیری انرژی ۰.۰۰۱± میلیوات است.
وی ادامه داد: این دستگاه امکان تعیین آنتالپی، دمای ذوب، دمای کریستالیزاسیون، دمای انتقال شیشهای و مقدار گرمای ویژه را فراهم میکند. همچنین قابلیت انجام تست OIT، افزایش خودکار درجهبندی محورها (Auto Scale)، کنترل شیب دما از طریق نرمافزار و کالیبراسیون نرمافزاری ساده توسط متصدی آزمایشگاه از دیگر ویژگیهای آن بهشمار میرود.
رقابت با برندهای خارجی با یکسوم قیمت
حسینی با مقایسه این محصول با نمونههای خارجی گفت: دستگاه DSC نمونه خارجی دارد و برندهایی از آلمان و آمریکا در این حوزه فعال هستند، اما مزیت اصلی محصول ما تولید داخل بودن آن است که باعث کاهش قابل توجه هزینهها شده است. در حالی که قیمت نمونههای خارجی حدود ۱۰ میلیارد تومان است، محصول ما با قیمت حدود ۳۳۰ میلیون تومان عرضه میشود؛ یعنی تقریبا یکسوم قیمت نمونههای خارجی.
وی خاطرنشان کرد: در طی ۱۰ سال ما حدود هزار دستگاه به مراکز دانشگاهی مختلف کشور فروش داشتیم.
نقش دستگاههای DSC در زندگی روزمره مردم؛ از ایمنی تا کیفیت محصولات مصرفی
این کارشناس آزمایشگاه در پاسخ به این پرسش که تاثیر چنین دستگاهی در زندگی روزمره مردم چیست توضیح داد: محصولات پلیمری در همه ابعاد زندگی ما حضور دارند؛ از لولههای پلیمری گرفته تا فیلمهای بستهبندی و انواع مواد مصرفی روزانه. یکی از روشهای شناسایی و کنترل کیفیت این محصولات، استفاده از دستگاههای تست و آنالیز حرارتی مانند DSC است که کیفیت و ایمنی مواد پلیمری را تضمین میکند.
اگرچه دستگاههای آنالیز حرارتی DSC بهطور مستقیم در معرض دید عموم مردم قرار ندارند اما نقش آنها در زندگی روزمره بسیار پررنگ و تعیینکننده است. این دستگاهها در واقع یکی از ابزارهای کلیدی کنترل کیفیت و شناسایی مواد پلیمری هستند؛ موادی که امروزه بخش جداییناپذیر زندگی انسان را تشکیل میدهند و در صنایع مختلف از ساختمان و بستهبندی گرفته تا پزشکی و خودروسازی کاربرد دارند.
دستگاه DSC با اندازهگیری رفتار حرارتی مواد، اطلاعات دقیقی درباره ویژگیهای فیزیکی و ساختاری پلیمرها ارائه میدهد. پارامترهایی مانند دمای ذوب، دمای انتقال شیشهای و میزان کریستالیزاسیون که توسط این دستگاه تعیین میشوند، مستقیما بر استحکام، انعطافپذیری، طول عمر و ایمنی محصولات پلیمری تاثیر میگذارند. به همین دلیل استفاده از DSC در مرحله کنترل کیفیت باعث میشود محصول نهایی عملکرد مطلوبتری داشته و از بروز نقصهای احتمالی جلوگیری شود.
در صنعت ساختمان بسیاری از لولههای آب، گاز و فاضلاب از پلیمرها ساخته میشوند. اگر این مواد از نظر خواص حرارتی و ساختاری بهدرستی کنترل نشوند ممکن است در برابر گرما، سرما یا فشار دچار ترکخوردگی، تغییر شکل یا شکست شوند. آزمونهای DSC به تولیدکنندگان کمک میکند تا از پایداری حرارتی این لولهها اطمینان حاصل کرده و ایمنی مصرفکنندگان را تضمین کنند.
در حوزه بستهبندی مواد غذایی نیز نقش DSC بسیار حیاتی است. فیلمها و ظروف پلیمری که برای بستهبندی مواد غذایی استفاده میشوند باید در برابر حرارت، تغییرات دما و فرآیندهای نگهداری مقاومت مناسبی داشته باشند. با استفاده از دادههای حاصل از دستگاه DSC تولیدکنندگان میتوانند موادی را انتخاب کنند که در شرایط مختلف دچار ذوب، تغییر ساختار یا آزادسازی ترکیبات ناخواسته نشوند؛ موضوعی که مستقیما با سلامت مصرفکننده در ارتباط است.
از سوی دیگر در صنایع پزشکی و دارویی، پلیمرها در تولید سرنگها، کیسههای سرم، تجهیزات یکبارمصرف پزشکی و حتی برخی ایمپلنتها کاربرد دارند. کنترل دقیق خواص حرارتی این مواد با استفاده از DSC تضمین میکند که تجهیزات پزشکی در فرآیندهای استریلیزاسیون حرارتی یا استفاده در شرایط مختلف دمایی، کیفیت و ایمنی خود را از دست ندهند. این موضوع نقش مهمی در حفظ سلامت بیماران و کاهش ریسکهای درمانی دارد.
در صنعت خودروسازی و لوازم خانگی نیز بسیاری از قطعات داخلی و خارجی از مواد پلیمری ساخته میشوند. مقاومت این قطعات در برابر گرمای موتور، تابش آفتاب یا تغییرات دمای محیط وابسته به انتخاب صحیح مواد اولیه است. دستگاههای DSC با ارائه اطلاعات دقیق حرارتی به مهندسان کمک میکنند تا موادی را انتخاب کنند که در طول زمان دچار افت کیفیت یا تغییر شکل نشوند.
در مجموع اگرچه دستگاههای DSC بهطور مستقیم در خانهها دیده نمیشوند اما بهعنوان یک ابزار تخصصی در پشت صحنه تولید نقش مهمی در ارتقای کیفیت، ایمنی و دوام محصولاتی دارند که مردم روزانه از آنها استفاده میکنند. از آب آشامیدنی و غذای بستهبندیشده گرفته تا تجهیزات پزشکی و وسایل نقلیه، همگی بهواسطه کنترلهای کیفی مبتنی بر آنالیز حرارتی، قابل اعتمادتر و ایمنتر به دست مصرفکننده میرسند.
ایرانساخت پل ارتباطی تولیدکننده و مصرفکننده
حسینی درباره نقش نمایشگاه ایرانساخت در معرفی محصولات گفت: این نمایشگاه یک پل ارتباطی موثر بین تولیدکنندگان و متقاضیان خرید یا انجام تستهای آزمایشگاهی است. ایرانساخت میتواند محصولات دانشبنیان را به دانشگاهها، مراکز پژوهشی و صنایع معرفی کند و زمینه خرید و استفاده از این تجهیزات را فراهم آورد.
چالشهای تامین مواد اولیه و برووکراسی اداری
در پایان حسینی به مشکلات پیشروی شرکتهای دانشبنیان اشاره کرد و گفت: یکی از چالشهای اصلی ما تامین مواد اولیه است، چرا که برخی از مواد مورد نیاز برای ساخت این دستگاهها یا در داخل کشور موجود نیست یا بهسختی تامین میشود. از سوی دیگر فرآیند استانداردسازی محصولات با روندی طولانی، پیچیده و گاه نامعلوم همراه است و در بسیاری از موارد خود شرکتها ناچار میشوند استانداردسازی را انجام دهند زیرا پیش از آن استاندارد مشخصی وجود نداشته است.
وی افزود: برووکراسی اداری و فرآیندهای طولانی نیز از مشکلات دیرینهای است که سرعت توسعه و تجاریسازی محصولات دانشبنیان را کاهش میدهد.
انتهای پیام/
